NAMIK KEMAL’İN DEVLET KURAMI VE DEVLETİN SÜREKLİLİĞİNİ SAĞLAYACAK YÖNETİM BİÇİMİ

Authors : Sabahattin NAL

Pages : 633-649

Doi:10.21492/inuhfd.637295

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı tarihinin ilk muhalefet hareketi Yeni Osmanlılar’ın en önemli mensuplarından biri olan Namık Kemal'in ele aldığı temel sorun, döneminin hemen tüm aydınları gibi, Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu gerilemeden nasıl kurtulacağıydı. Bu soruna çözüm ararken Batılı düşünürlerden beslenmiş, Batı devletlerinin yönetim biçimlerini incelemiştir. Araştırmalarından ulaştığı sonuca göre, İbn Haldun'un savının aksine, devletlerin yıkılması bir kader değildir. Devletler doğanın gereklerine uygun yönetilirse sonsuza kadar yaşayabilirler. Doğanın gereklerine uygun yönetimden anladığı ise şeriat üzerine bina edilmiş bir yönetimdir. O, şeriatla doğal hukuk arasında bir ilişki kurmuş, hatta bunların aynı şeyler olduğunu düşünmüştür. Ona göre şeriat ve doğal hukuk, güçler ayrılığına dayanan bir yönetim biçimini gerektirmektedir. Zaten İslam tarihine, Osmanlı tarihine bakılırsa meşveret usulünün geçerli olduğu görülür. Osmanlı Devleti, bu yönetim anlayışından uzaklaştığı, tüm yetki tek elde toplandığı için gerilemiştir. Ona göre bu durumdan kurtulmanın yolu, doğanın gereklerine uygun olan meşruti yönetimden geçmektedir. Böylece Namık Kemal, devletin kurtuluşu ve devamlılığı için aradığı çözümü, Osmanlı’nın mevcut yönetim biçiminde yapılacak değişiklikte bulmuştur. Yaşadığı dönemde Batı’da uygulanan yönetim biçimlerinden esinlenerek, Osmanlı’yı içinde bulunduğu kötü durumdan kurtaracağını düşündüğü, güçler ayrılığı esasına dayanan bir yönetim biçimi geliştirmiştir.
Keywords : Yeni Osmanlılar, Namık Kemal, Güçler Ayrılığı, Devlet, Yönetim Biçimi