TEDARİK ZİNCİRİNDEKİ BOZULMANIN İŞLETMELERİN STOK SEVİYESİNE ETKİSİNİN STOKÇULUK ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ

Authors : Mehmet Tursun

Pages : 385-397

Doi:10.54282/inijoss.1358043

View : 74 | Download : 75

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Dünyadaki teknolojik gelişmeler günümüzde işletmelerin rekabet koşullarını oldukça zorlaştırmaktadır. Devamlılığını sağlamak ve işletmenin amaçları doğrultusunda faaliyet göstermek durumunda bulunan işletmeler, sürekli olarak pazar araştırması içerisinde bulunmak zorunda kalmışlardır. Küreselleşen dünyada rekabet edebilmek amacıyla faaliyet alanlarını gün geçtikçe genişleten işletmeler adeta küresel ölçekte faaliyet göstermeye başlamışlardır. Gerek ülke ölçeğinde gerek ise küresel ölçekte faaliyet gösteren işletmeler, bir yandan tüketici ilgi ve isteklerini belirleyerek oluşan talebe göre üretilen ürünün tüketiciye sunması işlemini yürütürken diğer yandan tüketici taleplerinin belirlenerek analiz edilmesi ve üretim aşamasına taşınması gerekmektedir. Dolayısıyla işletmelerin tedarik zinciri sürecini çok iyi yönetmesi gerekmektedir. Bu çalışmada işletmelerin tedarik zinciri sürecinde karşılaştıkları kırbaç etkisini oluşturan nedenler ve bu sürçte işletmelere yapılan "stokçuluk” suçlamaları incelenmiştir. Çalışma sonucunda; Covid-19 ve Ukrayna-Rusya savaşı gibi küresel ölçekte işletmelerin tedarik zincirinde bozulmalara neden olan olayların, işletmelerin stok seviyelerinde kontrolsüzlüklere neden olabildiği belirlenmiştir. Ayrıca literatürde kırbaç etkisi olarak da bilinen stok seviyesindeki kontrolsüzlükler nedeniyle işletmelerin stokçuluk yapmakla suçlanabilmektedir. Stokçuluk yapmakla suçlanan işletmelerin yargılanması sürecinde bu konuda bilirkişilik yapacak olan uzmanların kırbaç etkisini dikkate almaları, işletmelerin haksız yere suçlanmalarının önüne geçeceği değerlendirilmiştir.
Keywords : Tedarik zinciri, Kırbaç etkisi, Stokçuluk, Yönetim Muhasebesi