EKONOMİK BÜYÜME, CARİ AÇIK VE BÜTÇE AÇIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİLER: TÜRKİYE ÖRNEĞİNDE JOHANSEN EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ

Authors : Nuh Ekrem Yıldırım

Pages : 556-572

Doi:10.54282/inijoss.1526521

View : 110 | Download : 111

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir ülkenin önemli ekonomik performans göstergelerinden birisi olan cari işlemler hesabı, ekonomik ve siyasi çevreler tarafından takip edilmektedir. 1980’ler sonrasında sermaye hareketlerinin yaygınlaşmasıyla cari açık kavramı, ülkelerde temel problemler arasında yer almıştır. Ülkelerin belirli bir dönemdeki diğer ülkelerle olan mali ve ekonomik ilişkileri dış ödemeler bilançosu ismi verilen bir tabloda izlenir ve cari işlemler dengesi de bu tablonun alt kalemini oluşturmaktadır. Cari işlemler açığı, bir ülkenin dış dünya ile olan ekonomik ilişkilerini ortaya koymakta ve bu cari açığın azaltılması için ülkelere önemli görevler düşmektedir. Cari açığın uzun dönemde borçlarla kapatılma gayreti ülkelerin gelecek nesillerinin ekonomik refahına ciddi zararlar vermektedir. Bir ülkenin ekonomik olarak büyümesi için, cari açığın sürdürülebilir seviyede olması önemlidir. Son yıllarda cari açık ile ilgili birçok çalışma yapılmış ve Türkiye’de en çok tartışılan konular arasında yer almıştır. Bu çalışmanın amacı, 2002-2021 zaman aralığında Türkiye’nin ekonomik büyüme, cari açık ve bütçe açığı yıllık verileri arasındaki uzun vadeli ilişkileri eşbütünleşme metodolojisi ile incelemektir. Johansen eşbütünleşme analizi bulgularına göre cari işlemler açığındaki %1’lik bir artış, GSYH’yi yaklaşık olarak %0.59 azaltmakta; bütçe açığındaki %1’lik bir artış ise GSYH’yi yaklaşık olarak %1.68 oranında artırmaktadır. Hata düzeltme katsayısı ise dengeye uyarlanma sürecinin hızlı bir şekilde gerçekleştiğini, ayrıca denge ilişkisinden sapmaların bir dönemden daha kısa bir dönemde tekrar durağan bir sürece yaklaştığını göstermektedir.
Keywords : Ekonomik Büyüme, Cari İşlemler Açığı, Bütçe Dengesi, Türkiye, Eşbütünleşme Analizi.