Zareh Yaldızcıyan’ın Şiirlerinde Mekân Kullanımı

Authors : Sezin Seda Altun

Pages : 1133-1149

Doi:10.34083/akaded.1507642

View : 30 | Download : 37

Publication Date : 2024-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Zareh Yaldızcıyan (Zahrad)’ın şiirlerinde, mekân ve kaynağını mekândan alan duygulanımlar/çağrışımlar imgelerle örülü şiirsel yapıyı zenginleştirmektedir. Mekâna ilişkin göstergeleri dikkate alarak yapılacak bir okuma ise şairin kurduğu poetik evreni doğru bir biçimde yorumlamayı sağlayacaktır. Mekânların şiirlerde duygu dünyasının inşasında, bireyin var edilmesinde ve konumlandırılmasında belirleyici olduğu görülmektedir. Şairin doğup büyüdüğü, kendisini bulduğu, hayata veda ettiği ve hakkında yazmaktan bıkmadığı şehir İstanbul ile yazlarını geçirdiği, denizine girip havasını teneffüs ettiği Kınalıada şiirlerde somut ana mekânlar olarak yer almaktadır. Yalnızca İstanbul ve Kınalıada değil, aynı zamanda kavramsal olarak doğa, büyükşehir ve şehri oluşturan sokaklar, istasyonlar, mezarlıklar ve evler gibi birimler de Zahrad’ın şiir dünyasında benlik, kendilik, kimlik ve benzeri kavramların tartışılmasına imkan vermektedir. Bu tartışma Gaston Bachelard’ın Mekânın Poetikası başlıklı eserinde kurduğu kavramsal çerçeve göz önüne alındığında zenginleşmektedir. Bachelard’ın terminolojisiyle ‘nesnelerin evi olan dolaplar ve sandıklar’ ile ‘omurgasız hayvanların evi olan kabuk’ gibi mahfazalar da şiirlerde poetik duyarlığa katkı verecek şekilde kullanıldığından çalışma kapsamında ele alınmaktadır. Bu çalışmada Zahrad’ın Bambaşka Bir Bahar adıyla bir araya getirilen ve Ohannes Şaşkal tarafından Türkçeye tercüme edilen toplu şiirlerinde mezkûr mekânların poetik alana olan katkısı ile insana ait duygulanımların mekân üzerinden ne şekilde dile getirildiği, benlik kurgusunun mekâna bağlı olarak kuruluşu irdelenecektir.
Keywords : Şiir, Zareh Yaldızcıyan, Gaston Bachelard, mekân, İstanbul, Kınalıada