HARAM KARIŞIK MAL VE KAZANÇLA İLGİLİ MESELELER

Authors : Yunus KELES

Pages : 212-237

View : 11 | Download : 12

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Haram mal ve kazançla ilgili farklı konular günümüzde en çok karşılaşılan meselelerin başında gelmektedir. Günümüzde çok yaygınlaşan faiz, karaborsa, gasp, kumar, rüşvet gibi haram sebepleri düşünüldüğünde bu mesele, güncelliği zirve yapan ve sonucu merak edilen önemli bir konu olarak karşımızda durmaktadır. Temiz ve helal kazanç hassasiyetine sahip insanların doğrudan veya dolaylı muamelelerinde karşılaşabilecekleri bu tür kirli kaynaklara karşı nasıl bir tavır alması gerektiği fıkhi sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tür sorunlar gasp, hırsızlık, rüşvet gibi doğrudan zulüm ve haksızlık cihetiyle elde edilen haram malda olabileceği gibi faizli muameleler, hediye, miras gibi yollarla gelen haram malda da olabilir. Bu tür malların alışverişte bedel olarak kullanılması veya ikram, hediye gibi yollarla elde edilmesi, ticarette sermaye olarak kullanılması veyahut borç olarak verilmesi gibi durumlarda fıkıh ne demektedir? Sermayesinde haram karışık mal olan bir şirkette çalışan kimsenin aldığı maaşı kendisi için temiz olur mu? Bu çalışmada haram yollarla elde edilen bir mal üzerinde tasarruf, elinde haram karışık mal bulunan bir kimseyle muamelede bulunmak veya ortaklık yapmak hakkında fakihlerin değerlendirmelerini irdelemeye kafa karışıklıklarını gidermeye çalışacağız. Günümüzde haram-helal hassasiyetinin zayıflamış olduğu gerçeğinden hareketle toplumsal bir hacetin zaruret menzilesinde değerlendirilmesi gerektiğini, doğrudan haram bir muameleye tevessül edilmediği sürece kısmen malına haram karıştıran kimselerle muamelenin caiz görülebileceğini söylüyoruz.
Keywords : İslam hukuku, Haram, Faiz, Helal, Karışık Sermaye, Temiz Kazanç, Kirli Kazanç