İbn Nüceym’in Fuzûlînin Kıydığı Nikâhın Sıhhatine Dair Fıkhî Risâlesinin Çeviri ve Değerlendirmesi

Authors : Abdülkadir ŞANALMIŞ

Pages : 397-420

View : 10 | Download : 4

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Makalede Hanefî mezhebinin önemli fakihlerinden İbn Nüceym’in fıkhî risâlelerinden “Risâle fî Nikâhı’l-Fuzûlî hel hüve Sahîhun em lâ’” (fuzûlî/yetkisiz temsilcinin kıydığı nikâhın sıhhati) hakkındaki risâlesinin çeviri ve değerlendirmesi yapılmıştır. Tarih boyunca Müslümanlar, toplumsal hayatta karşılaştıkları sorunların çözülmesi için yaşadıkları muhitte bulunan yetkin fukahaya problemlerini arz etmişlerdir. “Eğer bilmiyorsanız bilgi sahibi olanlara sorun.” (en-Nahl, 16/43) âyeti kerimesinin fehvasınca şer’î hükümlerin bilinmesinde rehber olan fıkıh bilginlerinden İbn Nüceym, söz konusu risâlesini kendisine sorulan boşama yemini ve buna bağlı olarak fuzûlînin kıydığı nikâhın sıhhati, bir hâkimin verdiği hükmün diğer bir hâkim tarafından bozulup bozulamayacağı sorularına cevap niteliğinde telif etmiştir. Mısır’da müellifin yaşadığı dönem içerisinde aile yapısını tehdit eden şartlı boşama lafızlarının çokça kullanılması, boşama yeminlerinin hukukî karşılığı ve bu problemin hukukçular nezdindeki çareleri risâlenin ana temasını teşkil eder. Günümüzde de boşama yeminlerini kullanma oranının artması evlilik hayatını olumsuz yönde etkilemiştir. Bu sebeple toplumumuzda aile müessesesinin muhafaza edilmesi için günümüze de ışık tutacak hukuki çözüm yollarının arandığı risâlenin aktüel bir değere sahip olduğunu söyleyebiliriz.
Keywords : İbn Nüceym, risâle, fuzûlî, şartlı boşama, boşama yemini