Mâlikî Fakihi İbnü’l-Kassâr’ın Hayatı, Eserleri ve Usûl Görüşleri

Authors : İslam DEMİRCİ

Pages : 417-442

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2020-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Irak Mâlikî ekolü mensupları IV./X. yüzyılda Irak’ta varlık göstermişler, bir taraftan İmam Mâlik’in görüşlerini desteklemeye yönelik hilâf eserleri kaleme alırken diğer taraftan diğer mezhep görüşlerini reddetmeye yönelik eserler yazarak Hanefî ve Şâfiî rakipleri ile mücadelelere girişmişlerdir. Bu mücadelenin bir parçası olmak üzere Mâlikî mezhebinin usulünü tespite yönelik tahrîc metodunu da kullanarak çalışmalar yapmışlar, Mâlikî fıkıh usulünün gelişiminde belirleyici rol oynamışlardır. Öte yandan diğer Mâlikî ekolleri içinde de bu çalışmaların başlamasına katkıda bulunmuşlardır. Aynı dönemde Bağdat’ta yaşayan ve Irak Mâlikî ekolüne mensup fakihlerin önde gelenlerinden biri olan İbnü’l-Kassâr’ın eserleri de bu çerçevede yapılmış çalışmalar olarak değerlendirilmelidir. Bu çalışma kapsamında öncelikle, hem Mâlikî mezhebinin Irak’taki gelişiminde hem de genel olarak Mâlikî mezhebinin teşekkülünde önemli katkıları olan İbnü’l-Kassâr’ın hayatı ve ilmi kişiliği hakkında bilgi verilerek eserleri tanıtılmıştır. Ayrıca İbnü’l-Kassâr’ın, günümüze ulaşan en eski usul eserlerinden ve Mâlikî usul örneklerinden biri olan el-Mukaddime fil-usûl’ü değerlendirilerek, Mukaddime çerçevesinde İbnü’l-Kassâr’ın usul görüşleri üzerinde durulmuştur.
Keywords : Fıkıh, Fıkıh Usulü, Mâlikî Mezhebi, İbnül Kassâr, el Mukaddime fil usûl