Halifede Aranan Şartlardan Biri Olarak Kureyşliliğin Kavmiyetçilik ile İlişkilendirilmesine Eleştirel Bir Yaklaşım

Authors : Abdurrahim ŞEN

Pages : 191-213

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Hz. Peygamber’in (s.a.v) vefatının ardından İslam toplumunun karşı karşıya kaldığı ilk ihtilaf kimin halife olacağı meselesi idi.** Hz. Peygamber’in (s.a.v) halefini ve İslam toplumunun halifesini seçmek üzere yaşanan bu ihtilafın mihver konularından birisi halifenin Kureyşliliği meselesi olmuştur. İslam bilginleri de İslam toplumunun kamu otoritesine en üst düzeyde başkanlık eden hilâfet makamına verdikleri önemden dolayı, ümmetin işlerini siyaset edebilmesi ve yönetim sorumluluğunu deruhte edebilmesi için bu kurumun başında bulunacak halife ile ilgili bir takım şartlar belirlemişlerdir. Halifede Müslüman, mükellef ve erkek olma, ilim, adalet ve kifâyet sahibi olma şartlarının yanında bir de Kureyşli olma şartını aramışlardır. Bu şart halifede olmazsa olmaz şartlardan mıdır? Şayet öyle ise kıyamete kadar geçerli midir? Kureyşlilik şartı belirli bir kabileye mi yoksa belirli bir özelliğe mi işaret etmektedir? Bu konular bu çalışmada Mehmet Said Hatiboğlu’nun “Hilâfetin Kureyşliliği” adlı kitabında yer alan bazı iddialar çerçevesinde incelenecektir.
Keywords : Hilâfet, Kureyşlilik, Kavmiyetçilik, İktidar, Güç, Nüfuz