Eski Anadolu Türkçesi Tıp Metinlerinin Telif Sebepleri

Authors : Nuray DEMİR ÖZTÜRK

Pages : 217-233

Doi:10.26650/iuitd.2021.995692

View : 16 | Download : 20

Publication Date : 2022-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dilinin tarihî seyri içinde yazılmış eserlerin konuları, müellif ve mütercimleri, ne zaman kaleme alındıkları, Türk dilinin hangi dönemine ait oldukları kadar kaleme alınış sebepleri de eserleri değerlendirmek bakımından önemlidir. Genellikle eserlerin mukaddimelerinde yer alan sebeb-i telif kısımları bize eserlerin neden yazıldığıyla ilgili bilgiler verir. Bu kısımlarda müellif veya mütercimler kendileri ve eser hakkında bilgi verirken onları eser yazmaya teşvik eden unsurlardan da bahsedebilirler. Eserlerin sebeb-i telif kısımlarından edinilecek bilgiler doğrultusunda eserlerin ortaya çıkmasında etkili olan unsur/unsurlar öğrenilebilir. Bu unsurlar hakkında bilgi edinmek aynı zamanda müellif ve mütercimin yaşadığı toplum ve o toplumun dinî, sosyal, kültürel ve bilimsel durumu hakkında da aydınlatıcı olabilmektedir. Müellif ya da mütercimlerin eserlerini meydana getirmelerinde birçok sebep etkili olmuş olabilir. Bu sebepler topluma faydalı olmayı istemek, dünyada adının anılmasını sağlayacak bir eser bırakmak gibi şahsî olabileceği gibi, bir hâminin isteği ve yönlendirmesiyle eser yazmak, bir devlet büyüğüne eseri sunmak gibi dış etkenlerden de kaynaklanabilir. Çalışmamızda, Türk edebiyatında sebeb-i telifi olan türlerden kısaca söz edilecek ardından Eski Anadolu Türkçesinde yazılmış tıp metinlerinin sebeb-i telifleri konularına göre ayrılarak ele alınacak, eserlerin ne gibi sebeplerle meydana getirildiği tespit edilecektir. 
Keywords : Sebeb i telif, Eski Anadolu Türkçesi, tıp metinleri, müellif, mütercim