Televizyon Melodramlarında Gündelik Yaşam: Sadakatsiz Dizisi Üzerine Lefebvreci Bir Çözümleme

Authors : Esma GÖKMEN

Pages : 137-174

View : 9 | Download : 7

Publication Date : 2022-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyada, gündelik yaşam kavramını ele alan önemli teorisyenlerden birisi Henri Lefebvre’dir. Lefebvre gündelik yaşamı Marxist bir perspektifle ve eleştirel bir yaklaşımla irdeler. Gündelik yaşam yaklaşımlarında televizyonun önemli bir yeri vardır. Özellikle televizyonda yayınlanan yerli diziler, gündelik yaşamın tecimsel çıkarlarla örgütlenmesi sürecinde önemli bir işlev taşır. Yerli melodram dizilerinde kurgulanan gündelik yaşam ve onun temel parçalarından birini oluşturan “aile ve özel yaşam” ile “boş zamanın” nasıl organize edildiği, bu çalışmanın temel problemini oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi Kanal D’de yayınlanmakta olan Sadakatsiz adlı melodram dizisidir. Bu dizide gündelik yaşamın “aile ve özel yaşam” ve “boş zaman” açısından eleştirel söylem analizi ve içerik analizi yöntemleri ile irdelenmesi hedeflemektedir. Dizide gündelik yaşama Henri Lefebvre’nin kapitalizm eleştirisi perspektifinden yaklaşılmıştır. Sadakatsiz dizisi örneklemi ile elde edilen veriler bize yoğunlukla tüketime adanmış ve yabancılaşmış bir gündelik yaşam sunmaktadır. Gerek ailenin merkeziliği gerekse sürdürülen ilişkiler açısından bakıldığında, dizi söyleminin egemen/ geleneksel söylem içinde üretildiği ve kapitalizmin toplumsal yapı ve değerlerinin aile ve özel yaşamda korunmakta olduğu görülebilir. Aile ve özel yaşam, tüketim evreni içinde biçimlendirilir. Dizide boş zamanın ise gündelik yaşamın önemli bir bölümünü oluşturduğu görülmektedir. Boş zaman içinde karakterler kendilerini ve yaratıcılıklarını geliştirecek pratiklere yönelmemekte ve yoğun olarak onları benliklerine yabancılaştırıcı etkinliklerle temsil edilmektedir. Dizide daha çok eğlence ve tüketime adanmış bir yaşam tarzı üretilmektedir
Keywords : gündelik yaşam, aile ve özel yaşam, boş zaman, melodram