Kuvvetler Statüsü Anlaşmaları Askerî Kuvvetlerin Yabancı Ülkelerdeki Durumuna Dair Anlaşmalar : Amerika Birleşik Devletleri’nin Irak, Japonya ve Güney Kore ile İkili Tecrübesi

Authors : Muhammet Celal KUL

Pages : 157-196

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2018-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kuvvetler statüsü anlaşmaları genellikle bir devlete ait askerî kuvvetler bir başka devlete gönderildiğinde akdedilir. Kuvvetler statüsü anlaşmaları umumiyetle iki taraflı olarak formüle edilseler de çeşitli isim anlaşma muhtırası gibi veya şekillerde nota teatisi gibi yapılabilirler. NATO Kuvvetler Statüsü Anlaşması gibi çok taraflı kuvvetler statüsü anlaşması yapmak da mümkündür. Kuvvetler statüsü anlaşmaları askerî yardım veya müşterek savunma anlaşmaları olmadıkları gibi bir askerî kuvvetin misyonunu tarif etmek mecburiyetinde de değildirler. Kuvvetler statüsü anlaşmaları bir devlete, bir diğer devlet ülkesinde asker bulundurma hakkı ius ad praesentiam tanımak için yapılan andlaşmalardan farklıdırlar. Bilakis, Kuvvetler statüsü anlaşmaları, kabul eden devlet ülkesinde bulunan yabancı devlet askerlerinin hukukî statülerini ius in praesentia belirlemek için akdedilirler. Bu çalışma, Amerika Birleşik Devletleri’nin sırasıyla Irak, Japonya ve Güney Kore ile olan ikili tecrübesini kuvvetler statüsü anlaşmaları bakımından incelemektedir. Bunu yaparken makale, adı geçen devletlerin kuvvetler statüsü anlaşmalarının akdedilmesinin temelini hazırlayan süreçlere de değinmektedir. Çalışma, her biri bahsi geçen devletlerin ABD ile ikili tecrübesine yer veren üç ana başlıkta ele alınmıştır.
Keywords : Kuvvetler statüsü anlaşmaları, KSA, SOFA, görev statüsü, ayrıcalık ve bağışıklıklar, münhasır yargı yetkisi, mütedahil yetki, rüçhanlı öncelikli yargı yetkisi, yargı yetkisinden feragat, Iraktaki ABD askerlerinin statüsü, Blackwater Olayı, Japonyadaki A