Batılılaşma Dönemi Istanbul’da: Osmanlı Hanedan Türbeleri,Mimari Uslup ve Sedefli Sanduka Parmaklıkları

Authors : Ataberk Tümel, Prof. Dr. Hüseyin Cengiz

Pages : 89-106

Doi:10.56809/icujtas.1425551

View : 36 | Download : 41

Publication Date : 2024-08-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Mimarisi, 18.yy Osmanlı İmparatorluğunun Batıya açılma dönemi olarak bilinir.‘‘Batılılaşma Dönemi İstanbul’da: Osmanlı Hanedan Türbeleri, Mimari Uslup ve Sedefli Sanduka Parmaklıkları”,başlığı ile sunulan bu makalede ;Osmanlı Hanedan Türbeleri,Mimari uslubu ; İstanbul Osmanlı Hanedan Türbelerinden 1818 yılında inşa edilmiş Nakşidil Valide Sultan Türbesi üzerinden tartışmaya açılacaktır. Nakşidil Valide Sultan, I.Abdülhamid’in hanımı ve II.Mahmud’un validesidir. İstanbul Suriçi, Fatih Külliyesi Tabhanesi ve Fatih Cami Haziresi komşuluğunda konumlanan Nakşidil Valide Sultan Külliyesi, Batılılaşma Dönemi etkisinde, Fatih Haziresinin güney doğu tarafında konumlanmıştır. Türbe barok mimari üslubundadır. Geleneksel Türk El sanatlarından sedef kakma, oyma, ajur gibi birçok dalı içinde bulunduran Nakşidil Valide Sultan Türbesi’ne ait sedefli sanduka parmaklıkları;kendi döneminin en seçkin örnekleri arasındadır. Batılılaşma Dönemi ,Osmanlı Hanedan Türbelerinin,Mimari Uslubu ve Sedefli Sanduka Parmaklıklarının tasarımı nasıldır? çalışmanın araştırma sorusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada Batılılaşma Dönemi ,Osmanlı Hanedan Türbelerinin,Mimari Uslubu ve Sedefli Sanduka Parmaklıklarının mevcut durumlarının tespitlerinin yapılması, fizibilite çalışmasıyla restorasyon uygulamasının yapılması için başlangıç adımı olması amaçlanmaktadır. Çalışmanın yöntemi, Batılılaşma Dönemi ,Osmanlı Hanedan Türbelerinin,Mimari Uslubu ve Sedefli Sanduka Parmaklıklarının tasarımı Nakşidil Valide Sultan Türbesinde yerinde yapılan tespitler, konu ile ilgili literature dayalı özgün bir çalışmadır. Günümüzde taşınabilir ve taşınmaz kültür miraslarımıza sahip çıkmak, bakım ve onarımlarını yapmak, büyük restorasyon çalışmalarının önüne geçmekle beraber, halihazırdaki durumun ileriki safhada ağır hasarsız olarak değerlendirilebilmesi için önem arz etmektedir. Bu sanat eserlerinin gelecek kuşaklara aktarılması gerekmektedir.Osmanlı Döneminde birçok hanedan türbesinde bulunan sedef kakma işçiliği mimari üslupla birlikte farklı motifler kullanılarak sentezlenmiştir.
Keywords : Mimari Üslup, Sedef Kakma, Geleneksel Türk El Sanatları, Türbe, Sanduka Parmaklığı