Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki

Authors : Esin Sevgi Dogan, Cansu Koşar Şahin, Dilan Deniz Akan, Özden Dedeli Çaydam, Sezgi Çinar Pakyüz

Pages : 95-100

Doi:10.61399/ikcusbfd.1330449

View : 44 | Download : 46

Publication Date : 2024-01-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu araştırmanın amacı, kardiyovasküler hastalığı olan bireylerin gündüz uykululuk hali ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu araştırmanın örneklemini, bir üniversite hastanesinin kardiyoloji servisinde yatarak tedavi gören 212 kardiyovasküler hastalığı olan birey oluşturdu. Araştırma verileri Hasta Tanıtım Formu, Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ) ve MacNew Kalp Hastalığına Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği (MKÖYKÖ) kullanılarak toplandı. Nicel değişkenler ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum; nitel değişkenler ise sayı ve yüzde şeklinde sunuldu. İki grup arasındaki fark bağımsız gruplarda t- testi ile üç ve daha fazla gruplar arasındaki fark ANOVA varyans analizi ile değerlendirildi. Değişkenler arasındaki ilişki Pearson korelasyon analizi ile incelendi. Tek değişkenli analiz sonrası anlamlı çıkan değişkenler ile çok değişkenli regresyon analizi uygulandı. Bulgular: Katılımcıların yarısından fazlasını erkek (%54,2), kronik hastalık öyküsü (%69,8) olan, koroner arter hastalığı olan (%52,4) ve çoğunda gündüz uykululuk hali (%72,6) olmayan bireyler oluşturmaktaydı. Katılımcıların EUÖ puan ortalamalarının 6,46±4,85 ve MKÖYKÖ puan ortalamalarının ölçeğin geneli için 4,11±1,10 olduğu, ölçek puanları arasında negatif yönde (r=- 0,362, p<0,001) anlamlı korelasyon olduğu saptandı. Katılımcıların MKÖYKÖ puanlarının toplam varyansının %23,4’ünü gündüz uykululuk halinin açıkladığı bulundu (F=10,454, p<0,001). Sonuç: Katılımcıların gündüz uykululuk durumları arttıkça yaşam kalitelerinin azaldığı görüldü. Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerin yaşam kalitelerinin gündüz uykululuk hali, cinsiyet ve kronik hastalık bulunma durumundan etkilendiği saptandı. Hastaların yaşam kalitelerin en fazla etkiyen durumun gündüz uykululuk hali olduğu bulundu. Buna göre, kardiyovasküler hastalığı olan bireylerin yaşam kalitelerinde iyileşmeler sağlanabilmesi için yapılacak müdahale araştırmalarında hastaların gündüz uykululuk halinin değerlendirilmesi önerilmektedir.
Keywords : Kardiyovasküler hastalık, gündüz uykululuk, yaşam kalitesi