FODMAP Alımını İçeren Besin Tüketim Sıklığı Anketinin Türk Toplumuna Uyarlanması ve Validasyonu

Authors : Öykü Peren Türk, Zehra Büyüktuncer Demirel

Pages : 185-192

Doi:10.61399/ikcusbfd.1171825

View : 37 | Download : 19

Publication Date : 2024-06-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmada diyetle FODMAP (fermente edilebilir oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polioller) alımını içeren besinlerin tüketim sıklığını sorgulayan anketi Türk toplumuna uyarlamak, anketin validasyonunu ve tekrar elde edilebilirliğini değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Uyarlama için Avustralya’da geliştirilen orijinal besin tüketim sıklığı (BTS) anketi model alınmıştır. Katılımcılardan yedi günlük besin tüketim kaydı (BTK) alınmış ve sekiz hafta ara ile toplam iki kez Türk toplumuna uyarlanmış FODMAP alımını içeren BTS anketi uygulanmıştır. Validasyonun değerlendirilmesi amacıyla her bir FODMAP bileşeni için Wilcoxon testi sonuçları, Spearman korelasyon katsayıları, Blant- Altman fark ortalamaları, katılımcıların yanlış ve doğru sınıflandırılma verileri ve kappa katsayıları sunulmuştur. Tekrar elde edilebilirlik analizi için sınıf içi korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Bulgular: Validasyon açısından, uyarlanan anket Türk toplumunda serbest fruktoz, sorbitol, mannitol, raffinoz, staçiyoz, nistoz, ketoz ve total fruktan alımını saptayabilmektedir. Bu bileşenler için Blant-Altman fark ortalamalarının klinik sonuçları etkilemeyeceği kabul edilmiştir. Laktoz, mannitol, raffinoz, staçiyoz, nistoz, ketoz ve total fruktan için sonuçlar tekrar elde edilebilirdir. Sonuç: Validasyon ve tekrar elde edilebilirlik sonuçları bir arada incelendiğinde, Türk toplumuna uyarlanmış FODMAP alımını içeren BTS anketi mannitol, raffinoz, staçiyoz, nistoz, ketoz ve total fruktan alımını saptamada güçlü olup; bu bileşenler için kullanımı uygun bir araç olarak bulunmuştur. Laktoz ve fruktozun validasyonunun; fruktoz, serbest fruktoz ve sorbitolün ise tekrar elde edilebilirliğinin sağlanması için anketin geliştirilmesi gereklidir. Türk toplumunda tüketilen besinlerdeki FODMAP bileşenlerinin miktarının saptanması için ulusal besin analizlerine ihtiyaç vardır.
Keywords : Karbonhidratlar, validasyon çalışması, ölçek, oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler