KAYA YÜZEYİ SERTLİĞİ İLE AYRIŞMA VE KAYA EROZYONUNUN TAHMİN EDİLMESİ: AVŞA ADASI GRANİT FORMASYONLARI ÜZERİNE BİR ÖRNEK ÇALIŞMA

Authors : Hüseyin TUROĞLU

Pages : 1-12

View : 25 | Download : 12

Publication Date : 2018-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Kaya erozyonu ve onun şiddeti ayrışmanın şiddeti ile doğru orantılıdır. Ayrışmanın şiddetli olduğu kayalarda erozyon hızlı ve etkili olarak gelişme gösterir. Kaya yüzey sertliğindeki değişkenlik ise kayalardaki ayrışma seviyesinin göstergesidir. Ayrışmaya uğrayan kayalarda “Kaya yüzey sertliği” azalma yönünde değişim gösterir. Kaya yüzey sertliği Schmidt çekici ile ölçülebilir ve sayısal olarak ifade edilebilir, sınıflandırılabilir.    Bu çalışmada; Avşa Adası’nda (Marmara Denizi, Türkiye), Schmidt çekici kullanılarak Granit Kaya yüzey sertliği ölçümü yapılması, sonuçların Avşa Adası için ayrışma ve erozyon göstergesi olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.  Avşa Adası granitlerinde, 100 farklı lokasyonda, Schmidt çekici kullanılarak kaya yüzey sertliği ölçümü yapılmıştır. Ölçüm verilerinin istatistiksel analizleri yapılmış, analizler ile elde edilen yeni verilerin arazi kontrolleri gerçekleştirilmiştir. İlk sonuçlar; Avşa Adası için sertlik tanımlamaları açısından sınıflandırılarak, aşınma derecesi ve erozyon potansiyeli göstergesi olarak değerlendirilmiştir. Sonuçlar Avşa Adası'nın Granit kayalarının 3 temel grup olarak sınıflandırılabileceğini göstermektedir. Granitlerin % 40 ı “Sert” ve henüz şiddetli ayrışmaya uğramamış, erozyona karşı dirençlidir. % 10 oranındaki 2. Grup; “Orta ve Zayıf” sertliktedir. %50 oranındaki 3. Grup granitler ise “Çok Zayıf” olarak tanımlanmıştır. 3. Grup granitler şiddetli ayrışma ile deforme olan ve yüksek erozyon potansiyeline sahip kayalardır.    
Keywords : Kaya yüzey sertliği, Kaya erozyonu, Schmidt Çekici, Granit ayrışması