MPSIAC & RUSLE Yöntemleriyle Karşılaştırmalı Erozyon Analizi: Madra Barajı Havzası

Authors : Murat FIÇICI, Abdullah SOYKAN

Pages : 28-47

Doi:10.46453/jader.1020922

View : 10 | Download : 6

Publication Date : 2022-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Madra Barajı Havzası, Anadolu karasının batısında İzmir ve Balıkesir sınırları içerisinde yer almaktadır. Bu çalışmada baraj havzasının güncel erozyon durumu MPSIAC yöntemi kullanılarak ortaya çıkarılmış ve elde edilen bulguların doğruluğu RUSLE tekniği ile karşılaştırılmıştır. Dolayısıyla iki farklı erozyon eşitliği oluşturulmuş ve çalışma sahasında mevcut erozyon durumu meydana gelen sahaların örtüşüp örtüşmediği değerlendirilmiştir. Yöntemlerin farklı olması, kriterlerin farklı ve değerlendirmelerinin de çeşitli olması sonucunu ortaya çıkarmaktadır. MPSIAC yönteminde dokuz farklı parametren (ana kaya, iklim, arazi örtüsü ve kullanımı, drenaj yoğunluğu, toprak aşınabilirliği (eroadibilite), topografya, kapalılık oranı, yüzey ve oyuntu erozyonu) belirli katsayılarla ilişkilendirilirken, RUSLE yönteminde beş farklı parametre (yağış erozivitesi, toprak aşınabilirlik faktörü, eğim diklik-uzunluk faktörü, arazi örtüsü ve kullanımı ile erozyon önleyici faktör) birbiriyle ilişkilendirilmiştir. Bu bağlamda kullanılan parametrelere ilişkin farklı yöntem ve tekniklerin uygulanması yoluna gidilmiştir. MPSIAC erozyon tahmin eşitliğine göre araştırma sahasının orta şiddette (22,5 t/ha/y) erozyona maruz kaldığı saptanmıştır. Uygulanan ikinci erozyon tahmini denkleminde (RUSLE) ise hektar başına yıllık 34,05 ton toprak kaybı oluştuğu hesaplanmıştır. Nitekim uygulanan iki farklı yönteme göre araştırma sahasında erozyonun şiddetli olduğu ve birikim yaşanan sahaların da birbiriyle çakıştığı belirlenmiştir. RUSLE yönteminde parametrelerin MPSIAC yöntemine göre daha az olması, hassasiyet açısından MPSIAC yönteminin daha güvenilir sonuçlar vermesine olanak tanımaktadır.
Keywords : MPSIAC, RUSLE, Madra Barajı Havzası, Erozyon