Sentinel Görüntüleri Kullanılarak Heyelanların Modellenmesi: 2020 Gjerdrum (Norveç) Heyelanı Örneği

Authors : Deniz BİTEK, R. Cüneyt ERENOĞLU, Oya ERENOĞLU

Pages : 67-77

Doi:10.46453/jader.1203455

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2023-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Heyelan veya zemin çökmesi, bir yamacı oluşturan kaya, toprak veya zemin kütlesinin kayan malzemenin özellikleri, boyutu ve kayma hızına göre çok farklı ölçek, model ve morfolojide gelişen bir doğa olayıdır. Bu çalışmada, 30.12.2020 tarihinde Norveç’in Gjerdrum kentinin Ask kasabasında meydana gelen heyelan sonucunda bölgede yüzey çökmesi biçiminde oluşan jeomorfolojik etkiyi modellemenin yanı sıra toprak kitlesindeki değişimin analizi gerçekleştirmiştir. Bu amaçla, Avrupa Birliği Copernicus programının Açık Erişim Merkezi Sentinel-1 uydu görüntüleri kullanılmıştır. Heyelanın meydana geldiği tarihinden önce ve sonra farklı tarihlerindeki uydu görüntüleri üzerinden çalışma gerçekleştirilmiştir. Farklı tarihte elde edilen aynı alan üzerindeki aynı geometriye sahip ve sensör modu IW olan uydu görüntüleri Sentinel-1’den indirilmiş ve Sentinel Uygulama Platform insert ignore into journalissuearticles values(SNAP); yazılımı kullanılarak değerlendirilmiştir. Yazılımdan oluşturulan DInSAR verileri de kullanılarak çökme analiz sonuçları elde edilmiştir. Çalışma sonucunda, özellikle bölgede önceki yıllarda yer alan akarsu yataklarında değişimler ve bu özelliklere bağlı olarak değişen morfolojik özellikler ile bölgede 2000li yıllardan bu yana yaşanan eğim değişiklikleri heyelanı oluşturan sebepler olarak öne çıkmaktadır. Yapılan çalışma neticesinde elde edilen sonuçlar ile meydana gelen toprak kayması miktarının örtüştüğü açıktır. İnterferometrik Geniş Alan insert ignore into journalissuearticles values(IW); modunun kullanılabilirliği ile Sentinel 1, interferometrik sentetik açıklıklı radar insert ignore into journalissuearticles values(InSAR); tekniklerini kullanarak yüzey çökmesini izleme yeteneğine sahip olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Keywords : Heyelan, Uydu Görüntüsü, Gjerdrum, Sentinel 1, InSAR, Landslide, Satellite Image