Feminizmin Anneliği Anlamlandırma Biçimleri: Tahakküm Aracından Deneyim ve Performansa

Authors : Zehra Zeynep Sadıkoğlu

Pages : 149-176

Doi:10.21798/kadem.2024.149

View : 102 | Download : 132

Publication Date : 2024-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, anneliğe ilişkin feminist bakış açılarını (1) tahakküm aracı olarak annelik, (2) deneyim olarak annelik ve (3) performans olarak annelik başlıkları altında incelemektedir. İlk başlık altında anneliğin kurumsal yönlerini eleştirel bir incelemeye tabi tutmayan ancak dönemine yenilikçi önerilerde bulunan erken dönem feministlerin anneliğe bakış açısını açıkladıktan sonra anneliğin biyolojik ve kültürel boyutlarını ayrıştırarak; anneliği, kadının özgürleşmesi önünde engel olarak değerlendiren ve ikinci dalga feminist harekete genel yönünü veren bakış açısını tartışmaktadır. Bir deneyim olarak annelik başlığı altında ikinci dalga içerisinden gelişen farklılık feminizminin anneliği ele alma şeklini ve önünü açtığı üçüncü dalga feminist hareketin annelik deneyiminin çeşitliliğine dikkat çekerek onu kadının kendini gerçekleştirmesinin bir yolu olarak ele alan tartışmalarını aktarmaktadır. Bir performans olarak annelik başlığı altında ise Judith Butler\'ın düşüncesi üzerinden gelişen anneliğin biyolojik yönünü görmeyen ve anneliğe dair söylemsel matrisin içinden çıkan fail ‘anne’ye vurgu yapan bakış açısını ele almaktadır. Nihayetinde çalışma, anneliğe ilişkin feminist söylemin, anneliği yalnızca biyolojik ya da ahlaki bir rol olarak görmekten uzaklaşarak, onu benimsenebilen, reddedilebilen ya da diğer kimliklerle birleştirilebilen akışkan bir rol olarak anlamaya doğru ilerlediği sonucuna varmaktadır.
Keywords : feminizm, annelik, tahakküm, deneyim, performans