EŞ‘ARÎ’NİN İKİ KİTABI EL-LÜMA‘ VE EL-İBÂNE’NİN TE’LÎF ZAMANI PROBLEMİ

Authors : Hikmet YAĞLI MAVİL

Pages : 583-609

Doi:10.18317/kader.75151

View : 11 | Download : 10

Publication Date : 2016-09-10

Article Type : Other Papers

Abstract :Bu makale, Eş‘arî’nin akîde sahasında kaleme aldığı en meşhur iki kitabı olan el-Lüma‘ ve el-İbâne ’nin, onun hayatının hangi döneminde yazıldığı meselesini araştırmayı hedeflemektedir. Çalışma, muârızlar karşısında akîdeyi savunmak suretiyle İslâmî bir düşüncenin ortaya konmasına katkı sağlayan kelâm bilginleri arasında sayılan Eş‘arî’nin hayatı hakkında özet bir bilgi içermektedir. Bu araştırma, el-Lüma‘ ve el-İbâne ’nin önemini ve Eş‘arî’nin bu iki eserde takip ettiği yöntemi açıklamaktadır. Nitekim bu eserler pek çok akâid konusunu ve bu konuların ispatında kullanılan istidlâl metotlarını ihtivâ etmektedir. Makale, bu iki kitaptan hangisinin önce yazıldığı hakkında ortaya çıkan iki farklı görüşün tartışılması ve bunun Eş‘arî’nin düşüncesi üzerindeki etkisi meselesi üzerine yoğunlaşmaktadır. Araştırmacının konunun incelenmesinden sonra ulaştığı sonuçlardan en önemlisi şudur: Bu iki kitap Eş‘arî’nin en son te’lîf ettiği eserlerden değildir ve Eş‘arî el-İbâne ’yi el-Lüma ‘dan önce kaleme almıştır.
Keywords : Eş'arî, Lüma', İbane, telif zamanı