Yaşar Kemal’in Romanlarının Sosyolojik Dokusunu Feminist Edebiyat Eleştirisi Bağlamında Değerlendirmek

Authors : Aziz ŞEKER

Pages : 15-35

Doi:10.26650/iukad.2019.19.002

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2020-02-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya ve Çağdaş Türk Edebiyatı’nın önemli yazarları arasında kabul edilen Yaşar Kemal, edebiyatın birçok türünde eserler vermiştir. Romancı kimliği daha ön planda tutulan Yaşar Kemal’in yapıtları, Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye toplumsal gerçekliğine ilişkin birçok sosyal olguyu içeriğinde barındırır. Çukurova’dan İstanbul’a uzanan roman coğrafyasında; ağalıktan sosyal eşkıyalığa, mübadeleye, yoksulluğa, çevresel değişime, kırsal yaşama, somut olmayan kültürel miras ögelerine ve savaşların sosyal sonuçlarına kadar birçok sosyal konu yer alır. Roman dilindeki özgün yetkinliği, sosyalkültürel temeli bulunan karakterler oluşturmadaki başarısı, sosyal olayları roman kurgusuna estetik bir beceriyle aktarışı, insani ve çevresel duyarlılığı, Yaşar Kemal’e edebiyat dünyasında kalıcılık kazandırmıştır. Türkiye’de 1950-60’larla başlayan üretim ilişkilerine odaklı toplumsal değişme süreçleri, Çukurova bölgesinden başlamak üzere kendi maddi koşullarını getirmiştir. Bu süreç kuşkusuz sanata da yansımıştır. Yaşar Kemal bu değişmenin sosyolojik dokusunu yapıtlarında birçok yönüyle detaylı bir şekilde işlemiştir. Bu, onu Çukurova ile sınırlı bir roman algısının çok çok ötelerinde evrensel insan gerçekliğine ulaşmış bir sanatçı yapmıştır. Bu insan gerçekliği içinde kadınlar da ana karakterler olarak yer alırlar. Romanlarını yapılandırdığı insani kültürel temel, göz önünde tutulduğunda, Yaşar Kemal romanlarının bütününde kadınların saygın bir konumunun olduğu görülür. Bu çalışmada, Yaşar Kemal’in yayınlamış romanları üzerinde sosyolojik bir inceleme yapılırken, feminist edebiyat eleştirisiyle yapılacak farklı okumalara da katkı sağlamak amaçlanmıştır.
Keywords : Yaşar Kemal, Roman, Feminist Edebiyat Eleştirisi, Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi, Roman Kahramanı