TÜRKİYE’NİN DIŞ TİCARET HACMİNİN ÇEKİM MODELİ İLE TAHMİNİ

Authors : Nevzat BALIKÇIOĞLU

Pages : 769-786

Doi:10.36543/kauiibfd.2019.032

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmayla Türkiye dış ticaretinin yaklaşık dörtte üçünü oluşturan 27 ülke arasındaki dış ticaret hacminin çekim modeliyle tahmin edilmesini ele almaktadır. Panel regresyon analiziyle 1993-2016 yılları arasında ele alınan ülkelerin GSYH’leri, nüfus miktarları ile ülkeler arasındaki mesafenin yer aldığı tahmin modellerinde, ticaret hacmi bağımlı değişken olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmada amaç, Türkiye’nin 27 dış ticaret ortağıyla yapılan dış ticaretinde GSHY ve uzaklığın etkisinin olup olmadığını tespit etmektir. Bu amaçla Çekim Modeli panel regresyon yöntemi ile tahmin edilmiş ve GSYH’nin dış ticaret üzerinde etkisi bulunmuş iken mesafenin anlamlı bir etkisi tespit edilememiştir. Yapılan tahminde elde edilen sonuçların GSYH değişkeninin Lewirni Katsayıları teoriye uygun ve anlamlı olarak tespit edilmiştir. Buna karşın uzaklık değişkeni istatistiki olarak anlamlı çıkmamasına rağmen, tahmin katsayısı işaretinin teoriye uygun işaret taşıdığı tespit edilmiştir. İki farklı tahminde en uygun modelin sabit etkiler panel tahmini olduğu ve nüfus değişkeniyle yapay değişkenlerin tahminlerde çok fazla belirleyiciliğini tespit edilmediği elde edilen sonuçlar arasındadır.
Keywords : Çekim Modeli, Panel Regresyon, BRICS, Türkiye