KLASİK ARAP EDEBİYATINDA TEŞBİH

Authors : Sara Çinar

Pages : 59-87

Doi:10.17050/kafkasilahiyat.1242189

View : 61 | Download : 49

Publication Date : 2024-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Belâgatın en önemli sanatlarından biri olan teşbih sanatı, bir şeyi bir şeye benzetmek için kullanılmaktadır. Bu sanatın kullanımıyla söze değer katmak, benzeyeni-benzetileni yüceltmek amaçlanmaktadır. Cahiliye dönemi şiirlerinde ilk örnekleri görülen bu sanat, edebi açıdan Kur’an ile zirvesini bulmuş ve hadislerde de çokça kullanılmıştır. el-Müberred ile sistemleşen ve çeşitleri belirlenen bu sanat ehemmiyetini günümüze kadar korumuştur. Çalışmanın giriş bölümünde teşbih kavramı incelenmiştir. Teşbihin tanımı ve unsurları belirtilmiş amaçları açıklanmıştır. Makalenin diğer bölümlerinde ise, teşbihin çeşitleri ele alınmıştır. Bu bağlamda teşbihin, müşebbehin ve müşebbeh bihin aklî, hissî, müfred, mürekkeb, müteaddit oluşu ve bunların cümlede zikredilip zikredilmemesi ya da yer değiştirmesine göre ortaya çıkan çeşitleri Kur’an ve hadislerden örneklerle detaylı bir şekilde anlatılmıştır. Yine aynı bölümde teşbihin benzetme yönü açısından temsili ve gayri temsili, benzetme edatı açısından mürsel, müekked gibi çeşitleri olduğu açıklanmıştır. Teşbihin amacına göre ise; makbul ve merdûd gibi çeşitleri olduğu görülmüştür.
Keywords : Arapça, beyân, teşbih, müşebbeh, benzetme, Arabic, statement, tasbih, musebbeh, simile