ÇARLIK YÖNETİMİNDEN II. DÜNYA SAVAŞI’NA KARS’TA SAĞLIK HİZMETLERİ

Authors : Nurhan Aydın, Ferhat Acar, Bahar Şentürk Acar

Pages : 891-917

Doi:10.56597/kausbed.1505632

View : 58 | Download : 52

Publication Date : 2024-12-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Savaş dönemlerinde ihtiyaç duyulan sağlık kurumları şüphesiz hastaneler olmuştur. Asker sayısındaki düşüşü önlemek amacıyla hasta ve yaralı askerlerin derhal tedavi edilip görev bölgelerine dönmeleri gerekmekteydi. Doğru tedavi için iyi eğitimli doktor ve sağlık çalışanlarına ihtiyaç duyulmaktaydı. Osmanlı Devleti’nde I. Dünya Savaşı öncesi Harbiye Nezareti Sıhhiye Dairesi Başkanlığı’na 24 Aralık 1913 tarihinde Süleyman Numan Bey getirerek bu alanda düzenleme yapma yoluna gidilmişti. İlk iş olarak yararlı olacaklarına inanılmayan bütün doktorlar terhis edilerek, genç ve yetenekli subaylara görev verildi. Bu düzenlemeyle ordu sağlık teşkilatları güçlü ve yetenekli doktorlara teslim edilmiş oldu. Sağlık alanındaki köklü değişiklikler Cumhuriyetin ilanı ile birlikte gerçekleşecektir. Cumhuriyetin ilanından sonraki ilk on beş yılda sağlık alanındaki düzenleme ve kanunlar kapsamlı bir şekilde hazırlanıp bugün ki sağlık hizmetlerinin temellerini oluşturacaktır. Kars’ta Cumhuriyet’in ilanından önce sağlık hizmetleri konusunda büyük sorunlar yaşanmış. Milli Mücadele yıllarında salgın, yoksulluk şehrin kötü alt yapısı nedeniyle insan sağlı ciddi problemlerle karşı karşıya kalmıştır. Kazım Karabekir Paşa’nın girişimleriyle bölgede sağlık alanında Sıhhiye Mektebi, Ebelik Kursu, Dişçilik Kursu ve Sıhhiye Kursları açılmıştır. Kars ve çevresinin sağlık ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla Kars Memleket Hastanesi, Doğum ve Çocuk Bakım Evi açılmış. Kars’ın sahip olduğu bu iki hastanede yatak sayıları oldukça yetersizdi. Memleket Hastanesi’nin 250 yatak kapasitesine sahip olması gerekirken yıllara göre 25, 50, 60 mevcutlarını geçememiş. Doğum ve Çocuk Bakım Evi ise 20 yatak kapasitesinde kalmıştır. İlde görev yapan doktor sayısı artırılmaya çalışılmış. İlçelerde dispanser, sıtma ile mücadele şubeleri ve Hıfzı Sıhha Meclisleri açılmıştır. Salgın hastalıklarla mücadele kapsamında veba laboratuvarı kurulmuş, serum ve aşılar yapılmış, karantina uygulamasına geçilmiştir. Bu süreçte şehirdeki sağlık hizmetleri ve eksiklikler konusunda Kars İl Gazetesi de okuyucularını bilgilendirmeye çalışmıştır.
Keywords : Kars Memleket Hastanesi, Sağlık Hizmetleri, Kars İli Gazetesi, Salgın Hastalıklar