TÜRK KÜLTÜRÜ BAĞLAMINDA ANADOLU’ DA LÂLE MOTİFİ VE TERS LÂLE

Authors : Nevin Büyükkaya, Gülay Mirzaoğlu

Pages : 515-532

Doi:10.56597/kausbed.1580556

View : 51 | Download : 43

Publication Date : 2024-12-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Lâle, rengi, yapısı, şekli ve anlamıyla diğer bitkilerden ayrılan ve taşıdığı anlamlarla Türk kültürünün simgesi hâline gelen çiçektir. Yeryüzünde toprağın hüznünün dışavurumunun göstergesi olan Ters lâle (Fritillaria İmperialis) ise Anadolu’nun farklı yörelerinde yetişen bir çiçektir. Zambakgiller familyasına ait olan ters lâle, görünümüyle lâleye benzemektedir. Lâleden ayrılan yönü ise ters lâlenin toprağa bakan yaprakları ile hüznün, matemin, hasretin ve utangaçlığın sembolü olmasıdır. Çalışmada, Türk kültüründe lâlenin öneminden, sanatsal bağlamda anlamından, Türkistan coğrafyasından Anadolu’ya, Anadolu’dan Avrupa’ya yolcuğundan ve Osmanlı İmparatorluğunda bir dönemin adı olarak kullanılmasından bahsedilecek; ters lâlenin ise Anadolu coğrafyasında yetiştiği yere göre çeşitlenen anlamı ve işlevi üzerine odaklanılacaktır. Ayrıca, her iki motifin Türk kültürüne ve mimarisine yansıyan görünümüne de değinilecektir.
Keywords : Lâle, Ters lâle, Türk Kültürü, Lale Devri, Çiçek.