İslam Hukuku Açısından Emtia Opsiyon Sözleşmeleri

Authors : İbrahim ÖZPOLAT

Pages : 72-102

Doi:10.52115/apjir.1231490

View : 10 | Download : 8

Publication Date : 2023-04-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada emtiaya dayalı opsiyon sözleşmelerinin İslam hukuku açısından değerlendirmesi yapılmıştır. Araştırmada öncelikle bu sözleşmelerin tanımı ve sınıflandırması hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Opsiyon sözleşmelerinin yeni ortaya çıkmış sözleşmeler olması sebebiyle klasik fıkıhta doğrudan karşılığı yoktur. Bu sebeple çağdaş İslam hukukçularının bu sözleşmelerle ilgili olumlu ve olumsuz yaklaşımları gerekçeleri ile birlikte özet olarak aktarılmıştır. İslam hukuku açısından yapılan değerlendirmede opsiyon sözleşmelerinin öncelikle hukuki mahiyeti üzerinde durulmuştur. Daha sonra hukuki mahiyetine bağlı olarak ortaya çıkan vaad insert ignore into journalissuearticles values(önakit);, şart muhayyerliği, ticari sigorta, kaparo, hakların satımı ile yükümlülüklerin insert ignore into journalissuearticles values(iltizâm); satımı ve sözleşmenin sonlandırılma şekli açısından değerlendirmeler yapılmıştır. Bu sözleşmelerin gerçekleştirilme amaçlarının başında spekülasyon gelmektedir. Bu sebeple spekülasyon ile ilgili değerlendirmeler bu sözleşmeler için önemlidir. Çağdaş İslam hukukçularının çoğunluğu, opsiyon sözleşmelerinin spekülasyon amacıyla gerçekleştirilmesi durumuna bağlı olarak ya bizzat kumar olması veya en azından kumar manası taşıması sebebiyle caiz olmayacağı, buna karşılık çağdaş İslam hukukçularından bazısı ise spekülasyonun İslam hukuku açısından meşru olduğunu ve buna bağlı olarak opsiyon sözleşmelerinin de caiz olacağını ileri sürmektedir.
Keywords : İslam hukuku, opsiyon, emtia, hak, riskten korunma, spekülasyon, kumar