Türkiye Orjinli Yulaf Genotiplerinin Basit Dizi Tekrarları (SSR) Markörleriyle Karakterizasyonu

Authors : Ali TEKİN, Erdem ASLAN, Sevgi HEREK, Tevrican DOKUYUCU, Hasan GEZGİNÇ, Halil TEKEREK, Ziya DUMLUPINAR, Aydın AKKAYA

Pages : 378-384

Doi:10.18016/ksudobil.323480

View : 21 | Download : 8

Publication Date : 2017-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Yulaf bitkisinde moleküler araçlar buğday, mısır ve arpaya göre daha az olmakla birlikte son zamanlarda, oldukça önemli miktarda basit dizi tekrarları (SSR) ve tek nükleotid poliformizmi (SNP) markörleri geliştirilmiştir. Bu çalışmada, SSR markörleri kullanılarak farklı gen bankalarından elde edilen Türkiye orijinli 384 yulaf genotipinin genetik çeşitliliği incelenmiştir. Yulaf genotipleri saksılara ekilmiş ve yapraklarından DNA izolasyonu yapılmıştır. PCR ve elektroforez işleminden sonra DNA bantları skorlanmış, elde edilen veriler NTSYSpc 2.21q analiz programları kullanılarak filogenetik ağaç oluşturulmuştur. Moleküler karakterizasyon çalışmaları sonucunda, yulaf genotipleri 40 SSR markörü ile genotiplenmiş ve 130 allel elde edilmiştir. Elde edilen bantlar kullanılarak oluşturulan dendograma bakıldığında Ülkemiz genetik kaynaklarından olan yerel yulafların oldukça geniş bir varyasyon gösterdikleri belirlenmiştir. Genotipik verilerin analizi sonucunda yerel yulaf çeşitlerinin geniş bir dağılımla birlikte temelde % 51’lik genetik benzerlik gösterdiği belirlenmiştir. Araştırmada kullanılan SSR markörlerinden AB_AM_467, AB_AM_829 ve AB_AM_874 markörleri 5 allel ile en çok bant elde edilen markörler olmuştur. Moleküler analizlerin en önemli sonuçlarından bir tanesi de genotiplerin birbirlerine akrabalıklarının yanı sıra, duplikasyonları önlemesi açısından TL462 ve TL464 genotiplerinin birbirlerine % 100 benzer bulunmasıdır. Araştırmada, Türkiye kaynaklı yulaf genotiplerinin birbirlerine olan genetik mesafeleri belirlenmiş olup, yulaf ıslah programlarında özellikle birbirlerine uzak akrabaların melezlenmesi ile genetik varyasyonlar artırılabilir. Bunun dışında tek tohum soyundan elde edilen yerel genotipler gen bankasına kazandırılmıştır.
Keywords : Yulaf, Avena sativa, Avena byzantina, Moleküler karakterizasyon, SSR