Ottoman Ambassadorial Accounts on Ukraine in the Eighteenth Century: The Case of the Embassy of Abdülkerim Pasha to Russia (1775-1776)

Authors : Mehmet Alaaddin YALÇINKAYA

Pages : 28-35

View : 20 | Download : 9

Publication Date : 2021-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti önce 1699 Karlofça ve akabinde de 1718 Pasarofça Antlaşmalarından sonra Avrupa devletlerine karşı olan üstünlüğünü kaybettiğini anlamıştı. Bu yüzden Pasarofça Antlaşmasını takip eden dönemde Osmanlıların ikili ilişkilere daha fazla önem vermiş ve Avrupa devletlerine daha fazla elçi göndermeye başlamıştır. Bu artışa paralel olarak, elçilerin veya maiyetlerinin elçilik hakkında yazdıkları sefaretnamelerde de bir artış görülmüştür. Elçiler sefaretname dediğimiz bu hatıratlarında, genelde İstanbul’dan başlayan yolculuklarından, görevli oldukları ülkeye gidinceye değin yolda gördüklerinden ve gittikleri yerlerde müşahede ettikleri şeylerden bahsetmişlerdir. 18. Yüzyılda Rusya’ya gönderilen Osmanlı elçilerinin güzergâhlarında Ukrayna da olduğu için bu eserlerde Ukrayna’nın şehirleri, kasabaları ve köyleri, kaleleri; ülkedeki iktisadi ve ticari faaliyetler, ülkenin idari ve askeri durumu ile sosyal ve kültürel hayatı hakkında da bilgiler bulunmaktadır. Bu eserlerden ilki sefaretle Rusya’ya elçi olan Nişli Mehmet Ağa’nın 1722-1723 yıllarını ihtiva eden Rusya Sefaretnamesi; sonuncusu da 1902 yılını ihtiva eden Turhan Paşa’nın Livadya Sefaretnamesi’dir. Bu iki eser arasında on üç tanede daha Rusya hakkında sefaretname vardır. Bu çalışmada Abdülkerim Paşa’nın Rusya hakkında yazdığı sefaretnamenin Ukrayna hakkında vermiş oldukları bilgiler değerlendirilecek ve üst düzey Osmanlı devlet adamlarından olan sefirlerin kaleminden dönemin Ukrayna’sına dair bir portre çizilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Osmanlı Devleti, Ukrayna, Osmanlı Elçileri, Rusya Sefaretnamesi, Abdülkerim Paşa