OLUMSUZ DEĞERLENDİRİLME KORKUSU İLE ANİ-KOMPULSİF SATIN ALMA DAVRANIŞI İLİŞKİSİNDE YATAY BİREYSELLİK VE/VEYA NORMATİF UYUMLULUĞUN OLASI ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

Authors : Ahmet Mutlu AKYÜZ, Hasan AYYILDIZ, Ferda YETİM

Pages : 261-274

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2017-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ani-kompulsif satın alma (ASA) şeklinde tanımlanan davranış, günümüzde tüm sosyal düzeydeki insanları etkilemektedir.  Araştırmalar bu davranış ile psikiyatrik rahatsızlıklar arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu psikiyatrik rahatsızlıklardan biri de bireylerdeki olumsuz değerlendirilme korkusu (ODK) yani sosyal kaygılarıdır.  Bu çalışmada geliştirilen araştırma modelinin testi ile yatay bireysellik (YB) ve normatif uyumluluk (NU) değişkenlerinin, ODK ve bunun neden olduğu düşünülen ASA davranışı arasında bir ara değişken rolü oynayıp oynamadığı tespit edilmeye çalışılacaktır. Bu doğrultuda, Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Gümüşhane Üniversitesi’nde görev yapmakta olan 102 akademisyenden basit tesadüfî örnekleme yöntemi ile veri toplanmıştır. Araştırma modelinin testinde Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Analiz sonucunda ODK ile ASA arasında doğrudan bir etkinin olmadığı, ancak NU üzerinden ortaya çıkan anlamlı bir dolaylı etkinin olduğu ortaya konulmuştur.
Keywords : Ani kompulsif satın alma, sosyal kaygı, normatif uyumluluk, yatay bireysellik, yapısal eşitlik analizi