ORMAN YANGINLARINA MALİ ÇÖZÜM: ORMAN DİRENÇLİLİK TAHVİLLERİ VE TÜRKİYE İÇİN POTANSİYELİ

Authors : Haşim Akça, Mehmet Ela

Pages : 243-259

View : 59 | Download : 70

Publication Date : 2023-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Ormanlar, sunduğu faydalarla canlılar için değerli ekosistem hizmetleri sunmaktadırlar. Ancak ormanların ürettiği değerler, orman yangınları ile yok olmaktadır. Çeşitli nedenlerle artan orman yangınları, kamu kurumlarına önemli derecede maliyet yüklerken, can ve mal kaybına neden olmakta, su ve hava kalitesini bozmaktadır. Yangınlara karşı alınan önlemler ise geçmişten günümüze genellikle yangınları bastırma şeklinde olmuştur. Ormanların önemli faydaları ve yangınların verdiği zararlar veri iken son zamanlarda orman yangınların bastırılması yerine önlenmesine yönelik eğilimler söz konusu olmuştur. Orman yangınlarının önlenmesine yönelik başlıca yöntemlerden birisi orman restorasyonudur. Ancak orman restorasyonunun finansmanı önemli derece sermaye gerektirdiğinden ilgili kamu kurumları restorasyonu yeterli ölçekte finanse edememektedir. Bu noktada yenilikçi yapısıyla ortaya çıkan orman dirençlilik tahvilleri, özel yatırımcı sermayesinden yararlanarak projeleri finanse etmekte ve projelerden fayda sağlayan taraflarca yatırımcılara geri ödeme yapılmaktadır. Ayrıca genellikle "başarı için ödeme” yöntemi benimsenerek projenin başarılı olması halinde yatırımcılara geri ödeme yapılmaktadır. Tüm bu yönleriyle oldukça yenilikçi bir finansal ürün olan orman dirençlilik tahvilleri önemli miktarda yangına hassas bölgesi bulunan Türkiye için önemli bir potansiyel taşımaktadır. Ancak bunun için bir yandan Türkiye’nin gerekli yasal altyapıyı oluşturması, yeterli restorasyon kurumu ve işçisini temin etmesi ve tahvile yönelik talep oluşturabilmesi gerekirken diğer yandan orman dirençlilik tahvilinin yeni bir enstrüman olarak başlangıca özel problemlerinin çözülmesi gerekmektedir.
Keywords : Orman yangını, dirençlilik tahvili, Türkiye