TEORİ VE PRATİKTE DİN-KÜRESEL SİYASET İLİŞKİSİ

Authors : Murat Ülgül

Pages : 47-64

View : 42 | Download : 76

Publication Date : 2024-06-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Uluslararası ilişkiler disiplininde ve uygulanan siyasette din uzun yıllar görmezden gelinen bir olgu olmuştur. Bunun bir sebebi sosyal bilimlerdeki rasyonalist ve pozitivist eğilimler iken, diğer sebebi egemen ulus-devletlerin oluşturduğu uluslararası sistemde devletlerin dini iç meseleleri olarak görmesi ve ayrıca tarihsel deneyimlerin etkisiyle dine olumsuz normatif anlamlar yüklenmesidir. Hem akademide hem de küresel siyasette Amerika Birleşik Devletleri’nin liderliği ise bu ülkenin tarihsel ve siyasi özellikleri sebebiyle dinin en azından uluslararası ilişkilerde görmezden gelinmesi sürecini pekiştirmiştir. Dinin bu sürgün hali 11 Eylül saldırıları ile sona erse de güvenlik-merkezli bakış açısı küresel siyasette din-odaklı analizlere hâkim olmayı sürdürmüştür. Bu çalışma din olgusunun realizm, liberalizm, inşacılık ve eleştirel gibi uluslararası ilişkiler disiplinindeki ana-akım teorilere nasıl eklemlenebileceğini tartıştıktan sonra bu teorik yaklaşımları esas alarak küresel siyasette dinin etkisini tarihsel olarak analiz edecektir. Çalışmanın temel hipotezi din olgusunun devlet politikalarında tek düzleme indirgenemeyecek kadar farklı roller oynadığı ve görmezden gelinmesinin küresel siyaseti anlamada ve açıklamada eksik bir yaklaşım olacağıdır.
Keywords : din, küresel siyaset, uluslararası ilişkiler teorileri, kimlik, büyük güç ilişkileri