Sosyal Bilgiler Öğretiminde Grafik Okuryazarlığı Kapsamında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Çok Boyutlu İncelenmesi

Authors : Remzi NAMAL

Pages : 87-102

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı Türkiye’de sosyal bilgiler öğretiminde grafik okuryazarlığı kapsamında 2006-2020 yılları arasında yapılmış lisansüstü tezlerin amaç, yöntem, sonuç ve öneriler değişkenleri açısından çok boyutlu olarak incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini YÖK tez veri tabanından ölçüt örnekleme yöntemi ile ulaşılan 9 adet lisansüstü tez oluşturmuştur. Araştırmaya veri toplama aracı olarak, ulaşılan bu tezler kullanılmıştır. Araştırma nitel araştırma yaklaşımlarından doküman analizi modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Veriler tematik içerik analizi yöntemiyle araştırma sorularıyla bağlantılı olarak 11 temaya ayrılarak 3 alt problem başlığı altında tezlerin araştırma yılı, düzeyi, kategorisi, yaklaşımı, modeli, örneklemi, veri toplama araçları, verilerin analizi, araştırma konuları, elde edilen sonuçlar ve öneriler değişkenleri açısından analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler eğitiminde grafik okuryazarlığı kapsamında yapılan lisansüstü tezlerin çoğunlukla yüksek lisans düzeyinde yapıldığı ve 2012-2017 yılları arasında konu ile ilgili herhangi bir tez çalışması yapılmadığı ortaya çıkmıştır. Tezlerde konu olarak genellikle beceri ve kavrama düzeyi belirlemeye yoğunlaşıldığı; grafik çizme ve yorumlama becerisini geliştirmeye yeterince yer verilmediği görülmüştür. Tezlerdeki toplam çalışma grubunun yarıdan fazlasının 7. sınıf öğrencilerinden oluştuğu ve grafik okuryazarlık düzeyinin en fazla ilişkili olduğu değişkenlerin yerleşim yeri, cinsiyet, çizme ve yorumlama becerisi değişkenleri olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, tezlerde araştırma sonuçları ile doğrudan bağlantılı olmayan birtakım önerilere yer verildiği tespit edilmiştir. Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda bazı önerilerde bulunulmuştur.
Keywords : Grafik okuryazarlığı, lisansüstü tezler, sosyal bilgiler