Güneydoğu Anadolu’da II. Constantius Dönemi’ne (MS 337-361) Tarihlenen Kalelerin Savunma Stratejisi Açısından Değerlendirilmesi

Authors : Abdurrahman Demir

Pages : 23-38

Doi:10.47948/efad.1292548

View : 196 | Download : 139

Publication Date : 2023-10-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Dicle Nehri hattında, Romalılar ve Sasaniler (Persler) arasında, bölgenin hâkimiyeti için uzun yıllar sürmüş olan çetin bir mücadele yaşanmıştır. MS 3. yüzyılla birlikte Roma İmparatorluğu, Sasanilere karşı sürdürdüğü saldırı stratejisini terk ederek savunma konumuna geçmiştir. Bu iki güç arasındaki mücadelede Roma İmparatorluğu’nun, sınır hattını koruyabilmek için çok sayıda kale inşa ettirdiği ya da bu kalelerin tahkimini güçlendirdiği antik kaynaklarda aktarılmaktadır. Özellikle çalışmamızın konusu II. Constantius Dönemi’nde, Dicle Nehri hattında inşa edilmiş (tahkim edilmiş) ve bu bölge için çok önemli olan Amida (Diyarbakır), Cephas (Hasankeyf), Çattepe [Til (Siirt)] ve Bezabde (İdil-Şırnak) kaleleridir. Bu kaleler, Roma İmparatorluğu için stratejik noktalarda yer almaktadır. II. Constantius, Dicle Nehri güzergâhındaki Roma İmparatorluğu’nun doğu savunma hattı için oldukça önemli olan bu kaleleri inşa ya da tahkim ettirirken yer seçiminde belli bir strateji izlemiş midir? Bunun yanı sıra bu kaleler, birer Roma İmparatorluğu kaleleri mi yoksa bölgenin yerel kaleleri midir soruları çalışmamızda ele alınmıştır.
Keywords : II Constantiusun Savunma Kaleleri, Amida, Cephas, Çattepe, Bezabde