GRAMŞİYAN HEGEMONYANIN YENİDEN ÜRETİMİNDE BİR BURJUVA BİLİM DALI OLARAK ULUSLARARASI İLİŞKİLER DİSİPLİNİ

Authors : Yasin Avcı, Rukiye Saygılı

Pages : 1281-1303

Doi:10.18493/kmusekad.1527123

View : 80 | Download : 100

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Antonio Gramsci, hegemonya yaklaşımı sebebiyle Uluslararası İlişkiler (Uİ) disiplini nezdinde tartışılan önemli isimlerdendir. Nitekim Uİ’de hâkim olan ve zor ile maddi güç unsurlarına dayalı hegemonya yaklaşımı yerine rıza bileşenini de temel alan bir hegemonya kurgusu ortaya koyan Gramsci’nin disiplindeki etkisi güçlü olmuştur. Öyle ki Gramsci’ye dair Uİ çalışmaları, ağırlıklı olarak Neo-Gramşiyan bir perspektifle ortaya konan Robert W. Cox’un Eleştirel Teorisi etrafında kümelenmiştir. Benzer şekilde Gramşiyan hegemonya ile disiplinin teorilerinin hegemonya yaklaşımlarını mukayeseli olarak inceleyen çalışmalar da yaygındır. Bu çalışmada ise bizatihi Uİ disiplini, Gramşiyan hegemonyanın devamı/yeniden üretimi noktasındaki işlevselliği kapsamında incelenmiştir. Bir başka anlatımla Gramsci’nin üzerinde durduğu hegemonyanın rıza unsurunun tesisi bakımından Uİ’nin araçsallığı ile disiplinin bu araçsallığının hegemonyanın görünümlerinden hangilerine denk geldiği meselesi çalışmanın temel sorunsalıdır. Dolayısıyla çalışmada, Uİ’nin hâkim burjuva sınıfın bir disiplini olduğunu gösteren emareler üzerinden disiplinin Gramşiyan hegemonyanın rıza unsurunun tesisi bakımından nasıl işlevselleştirildiğinin ortaya konması olmuştur.
Keywords : Antonio Gramsci, Hegemonya, Uluslararası İlişkiler