ARAPÇADA EŞ ANLAMLILIK VE KELİMELER ARASINDAKİ ANLAM BENZERLİĞİ

Authors : Saffet CENGİZ

Pages : 237-260

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Eş anlamlı kelimeler bütün dillerde bol miktarda bulunduğu gibi, dil içinde ya da diller arasında farklılık gösterebilir. Gerek araştırmacılar gerek dilbilimciler, dilde eş anlamlılığın olmadığını yakın anlamlılığın olduğunu savunanlar ile dilde eş anlamlılığı sorun olarak görmeyenler olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Bu karşıtlık geçmişte kalmamış, günümüze kadar süregelmiştir. Aslında, bunu açıklığa kavuşturmak için birçok eser yazan dilbilimcilere göre çok önceden var olan bir sorundu. Eskiden Araplar, çevrelerinden öğrendikleri için eşanlamlılar arasındaki farkı doğrudan biliyorlardı. Ancak Arap olmayanlar için Ebu Hilal el-Askari gibi onlara bunu açıklayacak birine ihtiyaçları vardı. Ebû Hilâl el-'Askerî'nin yanı sıra bu alanda araştırma yapan alimler: İbnu'l-Arabî, Câhiz, Kutrub, el-Kilâbî, Asmaî, İbnu's-Sikkît, es-Sicistânî, ez-Zeccâc, İbni Cinnî, İbni Fâris, el-Cezâirî dir. Dilde varlığını sürdüren eş anlamlı statüsündeki kelimeler dili kelime çeşitliliği açısından daraltmaktadır. Çalışmada bu durumun köklü geçmişe sahip olan Arapçada daha belirgin şekilde görüldüğü ele alınmıştır. Ayrıca eş anlamlı kelimelerin dili nasıl etkilediğine dildeki varlığına ve dilbilimcilerin konuya yaklaşımlarına değinilmiş, yöntem olarak Ebȗ Hilâl el-'Askerî gibi bu alanda araştırma ve inceleme yapanların fikir ve çalışmaları baz alınmış, dildeki eş anlamlı statüsündeki kelimelerin aslında yakın anlamlı kelimeler olduğu ve bu şekilde kullanıldıklarında dilin kelime çeşitliliğini kısıtladığı sonucuna varılmıştır. Araştırmanın konuya ışık tutması ve literatüre katkı sunması hedeflenmiştir.
Keywords : Eş Anlam, el Askerî, Furûg, el Muterâdif