Sosyal Medya Kanalları Aracılığıyla Siyasi Kimliklerin Gözetimi: 2023 Seçimlerine Yönelik Kullanıcılar Üzerinden Bir Analiz

Authors : Ümit Aydoğan, Fatma Şendoğan

Pages : 196-220

Doi:10.56676/kiad.1450920

View : 104 | Download : 110

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Sosyal medya platformlarının sağladığı erişim ağı gözetim eyleminin televizyon ile başlayan değişimini hızlandırmıştır. Çoğunluğun azınlıkları görmesine imkân sağlayan teknolojiler gözetimi sadece iktidar sahiplerinin tekelinden çıkartarak çoğunluğun azınlığı gözetlemesine imkân sağlamaktadır. Ancak bu gözetim iktidarı, gözlemleyen çoğunluğa geçirmemiştir. Bunun yerine, gözlemlenenleri etkilenmeye daha açık hale getirmiştir. Bu durum ise Sinoptikon kavramı ile tanımlanmaktadır. Sosyal medya platformları üzerinden siyasi kimlik takibi gerçekleştiren bireylerin gözetleme faaliyetlerinin neticesinde, gözetlenenden etkilenme durumları bağlamına oy verme, tutum ve davranış değişikliğine etkisini incelemek bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda verilere ulaşabilmek adına nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan yarı yapılandırılmış görüşme tekniğinden faydalanılmıştır. Bir veya birden çok siyasi kimliği sosyal medya kanal veya kanallarından takip etme ön koşulu ile ölçüt örnekleme tekniği kullanılarak 8 bireyden oluşturulan çalışma grubu, araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Çalışma grubu ile yaklaşık 15-20 dakika süren yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler esnasında ses kaydı alınmış, kayıtlar görüşme deşifreleri için kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler tema, kategori ve kodlara ayrılarak ulaşılan bulgular değerlendirilmiştir. Yürütülen görüşmeler sonucunda, bireylerin sosyal medya kanalları üzerinden gerçekleştirdikleri siyasi kimlik gözetiminin kitlelerin oy verme davranışı ve kitlenin tutum ve davranışı üzerinde etkiye sahip olduğu ortaya konulmuştur. Ek olarak siyasi kimliklerin gözetlenebilir olma durumu, siyasi kimliklerin de tutum ve davranışlarını üzerinde etkili olduğu düşüncesinin hâkim olduğu yürütülen görüşmeler sonucu elde edilen bulgular arasındadır.
Keywords : Gözetim, Sinoptikon, Sosyal medya ve Gözetim, Gözetim Toplumu