SABİR’İN DEHHUDA’YA ETKİSİ

Authors : Mehdi BUŞEHRİ

Pages : 113-126

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2014-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede, Azerbaycan’ın ünlü satirik şairi Mirza Alekber Sabir Tahirzade’nin edebi uslüpaçısından İranlı şair Alekber Dehhuda’ya olan etkisinden bahsedilmektedir. Mirza Alekber Sabir şiirlerini, “Molla Nasreddin” dergisinde yayınlayarak, XX. yüzyıl Azerbaycan edebiyatında yeni bir edebi okulun temelini atmıştır. Aynı dönemde Alekber Dehhuda tarafından Tahran’da yayınlanan “Sur-ı İsrafil” satirik dergisinde de Sabir’in metodundan yararlanılmağa başlanmıştır. Çünkü Sabir, Meşrute Devrimi’ne sık sık değinmekte, şiirlerinin bir kısmını dönemin İranında mevcut olmuş siyasi, sosyal ve kültürel problemlere hasretmekteydi. Bu şiirler, İran’da büyük çapta etkiye neden olmaktaydı. Şöyle ki, ülke dahilinde Kaçar Sülalesini bu şekilde eleştirmek imkansızdı. Sabir, eserlerinde eleştirel satirik uslüptan yararlanarak, Dehhuda gibi devrimci güçleri etkileyebilmişti. O, hurafe, cehalet, bilgisizlik, kadın hakları, Şura meclisinin kurulması gibi konulara temas etmekteydi. “Molla Nasreddin” dergisine yansıyan siyasi düşünceleri kabul eden Dehhuda, Bakü’de bulunan “Himmet” örgütünün bir kolu olan “İctimaiyyûn-ı-Amiyyûn”un amaç ve hedeflerini rağbetle karşılamaktaydı. O, Sabir’in “Ahvalpürsanlık, Yahut Konuşma”, “Sabret”, “Terpenme Amandır Bala, Gafletten Uyanma” gibi şiirlerine nazire yazmıştır.
Keywords : Molla Nasreddin, Sur ı İsrafil, Sabir, Dehhuda, Satira