Safevî Dönemi’nde İran’dan Hindistan’a Göçler (1555-1666)

Authors : Berna Karagözoğlu

Pages : 1-24

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2017-05-25

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam dininin Hindistan’a gelişiyle Hint tarihi ve kültüründe yeni bir dönem başlamıştır. Fars şiirinin ve felsefesinin muazzam zenginliği İslam’ın yayılmasına ve tasavvufun doğmasına büyük ölçüde katkı sağlamıştır. Farsça, Hint alt kıtasında İngilizler hâkimiyeti ele geçirene değin Moğol Türklerinin yönetimi altında devletin resmi dili olarak konuşulup yazılmıştır. Yüzlerce yıl Hint coğrafyasında varlığını koruyan bu dil, Hindistan’ın yerel dillerinden olan Marathi, Gujarati, Sindhi, Pencabî, Bengalî, Urduca ve Hintçeye de çok sayıda kelime vermiştir.Hindistan’da Fars edebiyatı konusu ise üzerinde çokça tartışmanın yapılabileceği kapsamlı bir konudur. Hindistan’ın orta çağı kültürel anlamda edebi etkinlikleriyle dikkat çekmektedir. Yazılan Farsça eserlerin çoğunluğu din içerikli konulardan ve daha çok yorumlardan, sufîlerin konuşmaları veya söylemlerinden oluşmuştur. Moğol Türklerinin Hindistan’da ortaya çıkışı Fars edebiyatına ayrı bir ivme kazandırmıştır. Yöneticilerin çoğu hem Delhi'de hem de diğer siyasi merkezlerde bireysel olarak veya dilin birer himâyecileri olarak Farsçayı şiir ya da nesirleri geliştirmişlerdir. Hükümdarların Farsçaya duydukları ilgi ile de İran’ın önemli şairleri saraya davet edilmiş, böylece İran’dan Hindistan’a göçler artmıştır. Hindistan’a İran’dan göçlere sebep olarak sadece edebi faaliyetlere sağlanan ortamlar ya da edebiyatçıların desteklenmesi düşünülmemelidir. Göçlere siyasi çekişmeler ve inançlardaki baskılar da sebep olmuştur. Ekber Şah, Cihangir ve Şah Cihan döneminde yapılan edebi çalışmalar bu dönemde öne çıkan eserler, İran’dan Hindistan’a göç eden şairler ve onların çalışmaları makalemizin asıl konusunu teşkil etmektedir. Ayrıca siyasilerin İran’dan göçleri ve onların Hint siyasetinde edindikleri konumlarına da kısaca değinilecektir.  Amacımız Fars ya da Türk kökenli İranlıların Hint alt kıtasındaki etkinliklerini, edebiyata ve siyasete olan katkılarını ortaya koymak ve Orta çağ Hindistan’ı konusunun Türk tarihi açısından önemini, iç içe geçmiş Fars, Hint ve Türk toplumlarının Hint coğrafyasındaki varlıklarının kültürel, siyasi, dini ve sosyolojik alanlarda olduğu gibi daha pek çok alanda yapılacak araştırmalar için uygun zemin ve yeterli kaynaklara sahip olduğunu vurgulamaktır.
Keywords : Hindistan, Safevi Dönemi, Fars Edebiyatı, Şair