1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşında Avusturya Diplomasisi*

Authors : Mithat AYDIN

Pages : 151-181

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2018-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi), 19. Yüzyılın son çeyreğinde Avrupalıların “Hasta Adam“ dedikleri Osmanlı Devleti’nin mirası üzerinde büyük devletlerin rekabet ve çatışmasını bütün boyutlarıyla gözler önüne sermiştir. Bu suretle savaşın neden olduğu miras paylaşımı sadece Osmanlı Devleti’nin tasfiyesinde değil, aynı zamanda 19. Yüzyıl Avrupa güçler dengesi ve düzeninin şekillenmesinde büyük sonuçlar doğurmuştur. Avusturya diplomasisi, bu sürecin belirleyici unsurlarından biri olmuştur. Bu bağlamda nasıl ki Avusturya 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’na giden yolu açan 1875 Hersek ve 1876 Bulgaristan isyanlarında Kont Andrassy’nin aktif politikasıyla inisiyatifi elinden bırakmadıysa, krizden kendini korumak ve kendi payına düşeni almak için İngiltere ve Rusya ile kurduğu ilişki ile de kilit devlet özelliğine sahip olmuştur. Avusturya; Rusya ile 1877 Martında yaptığı antlaşmayla Bosna-Hersek’e karşılık Rusya’yı Balkanlarda “büyük bir Slav devleti kurmaması” koşuluyla serbest bırakıp savaşın önünü açan bir rol oynadığı gibi, İngiltere’nin Rusya’ya karşı -İngiliz Başbakan Benjamin Disraeli ve Kraliçe Victoria’nın çok arzu ettiği üzere- savaşa girmek için ihtiyaç duyduğu tek müttefik güç durumunda idi. Bu makale, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ortaya çıkışı, Ayastefanos Antlaşması ve Berlin Kongresi’ne uzanan süreçte Avrupalıların “Doğu Sorunu” dedikleri Osmanlı Devleti’nin tasfiyesi sorununun seyrinde Avusturya diplomasisinin rolünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada Osmanlı ve İngiliz belgeleri ile dönemin gazetelerinden Basiret gazetesinden yararlanılmıştır. 
Keywords : Kont Juluis Andrassy, Benjamin Disraeli, Plevne, Doğu Sorunu