2821 Numaralı Nüfus Defterine göre Akhisar’ın Müslüman ve Gayrimüslimlerinin Demografik ve Meslekî Yönden Karşılaştırması

Authors : Mustafa Mesut ÖZEKMEKÇİ

Pages : 1961-1984

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Sultan II. Mahmut dönemi Osmanlı Devleti için pek çok alanda köklü yeniliklerin başlangıç dönemidir. Bunlar içerisinde ülkenin erkek nüfusunun tespitine yönelik yapılmaya başlanan nüfus sayımları ise ilk defa Osmanlı ülkesindeki tüm erkek nüfusun özelliklerini ortaya koyma amacı taşır. İlk kez H. 1246 (M. 1830-31) yılında yapılan ve düzensiz aralıklarla devam eden sayımlarda askerlik yapabilecek Müslüman erkek nüfus ile cizye yükümlüsü gayrimüslimlerin eksiksiz bir şekilde sayılıp yazılmasına gayret edilmiştir. Devletin potansiyel nüfusunu öğrenmeye yönelik bu uygulaması, araştırmacılar için tarihi kaynak niteliği taşımaktadır. Çalışmamızın da temel kaynağı olan nüfus defteri, Devlet arşivlerinde 2821 numarayla tasnif edilmiş olup H. 1250 (M.1834/35) tarihlidir. Bu defter vasıtasıyla Saruhan Sancağına bağlı Akhisar Kazasının mahallelerinde ikamet eden Müslüman ve gayrimüslim nüfusun sayım/yazım esnasındaki demografik özellikleri üzerinde durulmuş, bunların benzer ve farklı yönleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bunun yanında ayrıca kaza ahalisinin meslekleri karşılaştırılarak Akhisar’da ikamet eden nüfusun geçimini hangi mesleklerle sağladığı değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Akhisar, Nüfus Sayımı