Tarixiy-qomusiy manbalarda ifodalangan olamning lisoniy manzarasi va uning madaniyat tarixini o’rganishdagi o’rni (Mahmud Koshg’ariyning “Devonu lug’at-it turk” asari misolida)

Authors : Zokir Boynazarov

Pages : 2167-2186

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ushbu maqolada til, uning madaniy-tarixiy areallari, tarixiy taraqqiyoti jarayonlari aks etgan tarixiy-qomusiy asarlar, jumladan Mahmud Koshg’ariyning“Devonu lug’at-it turk” asari misolida tahlil etiladi. Ma’lum bir tilning tarixiy kategoriya ekanliği, shu tufayli til va u amal qilgan davr bir-biri bilan sinxronik, panaxronik va statik tizim sifatidagi bog’liqlikligi qayd etilgan. Turkiy va o‘zbek tillarining madaniy–tarixiy areallari, unda turli davrlarda qo’llangan so’z va tushunchalarva izohlari tarixiy – qomusiy lug‘atlar va yozma manbalarga asosan tahlil etilgan.Til taraqqiyotining turli bosqichlaridagi shakliy va ma’noviy o‘zgarishhaqida ayrim mulohazalar keltirilgan hamda misollar bilan dalillangan.Mahmud Koshg’ariyning “Devonu lug’at-it turk” asari kabi tarixiy-qomusiy asarlarning va ularda ifodalangan dunyoning lisoniy manzarasining tarixiy, madaniy va ilmiy qiymati ko’rsatib berilgan.
Keywords : Mahmud Koshgariy, Devonu lugat it turk