Ortadoğu Ülkelerinin Anayasalarında Parlamenter Muafiyetler

Authors : Nematollah Aghabalaei FANİD

Pages : 2452-2487

View : 26 | Download : 10

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Makalenin birinci bölümünde; genel olarak parlamenter muafiyetlerinin tarihsel gelişimine değinildikten sonra kavramsal çerçevesine, amaç ve çeşitlerine de yer verilmiştir.İkinci bölümde ise; on altı Ortadoğu ülkesininanayasalarında öngörülen parlamenter muafiyetlerin anayasal konumu açıklanmıştır.Ortadoğu ülkelerinin Anayasa metinleri üzerinden parlamenter muafiyetleri karşılaştırmalı bir biçimde analizi yapılmıştır. Ortadoğu anayasalarının karşılaştırmalı çalışmalarının olmaması nedeni ile makalenin yararlı olacağı kanaatindeyiz.Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar, Ürdün ve Umman, aileler tarafından yönetilen geleneksel monarşilerdir. Bu monarşilerden, Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar ve Umman, birer mutlak monarşi iken Ürdün ise meşruti monarşi konumundadır.Lübnan, Mısır, Yemen, İsrail, Suriye, Irak ve İran’da devletin şekli cumhuriyet olmasına rağmen demokratikleşme açısından aynı değildirler. İsrail ve Lübnan daha özgürlükçü bir demokrasi anlayışına sahiptirler. İsrail, Lübnan, Mısır, Yemen, Afganistan, Irak, Bahreyn, Kuveyt ve Ürdünanayasalarında parlamenter muafiyetlerin her iki boyutunu teşkil eden ‘yasama sorumsuzluğu’ ve ‘yasama dokunulmazlığı’ öngörülmüştür.İran ve Pakistan anayasalarında parlamenter muafiyetler sadece yasama sorumsuzluğu o olarak kabul edilmiştir. Suriye ve Katar sadece yasama dokunulmazlığı benimsemiştir. Suudi Arabistan, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri anayasalarında ise parlamenter muafiyetlere dair herhangi bir hüküm bulunamamaktadır.
Keywords : Parlamento, Parlamenter Muafiyetler