Osmanlı Devleti'nin Dış Ticaretinde Avusturya-Macaristan'ın Yeri ve Önemi (1908-1918)

Authors : Filiz ÇOLAK

Pages : 1611-1643

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2020-09-30

Article Type : Conference Paper

Abstract :Osmanlı Devleti ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında XVI.yy’da savaşlarla başlayan askeri ve siyasi ilişkilerin yanısıra ticari ilişkilerde önemli bir yer tutmaktadır. XIX.yy'ın ilk yarısında Osmanlı Devleti'nin ihracatında Avusturya'nın payı % 30.9-% 28.0, ithalatındaki payı ise % 16.9-% 26.2 arasındadır. Bu yüzdelerle İngiltere, Fransa ve Rus Çarlığı gibi dönemin önemli rakiplerinin önüne geçmiştir. Osmanlı ithalat ve ihracatındaki bu üstünlüğünü XIX.yy'ın ikinci yarısında devam ettiremeyen Avusturya, liderliği 1838 Balta Limanı Antlaşması'nın getirdiği ayrıcalıklı şartlardan sonuna kadar yararlanan İngiltere'ye bırakmıştır. XX.yy başlarında Osmanlı Devleti'nin harici ticaretinde Avusturya-Macaristan'ın payı % 10'lar civarında gerçekleşmiştir. Birinci Dünya Savaşı'nda müttefik olarak aynı safta yer almaları iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin tekrar canlanmasına ve savaş süresince artmasına neden olmuştur. Osmanlı Devleti'nden Avusturya ihraç edilen ürünler arasında ilk sırayı tütün almaktadır. Tütünü çeşitli deriler, ham ipek, meyve, meşe palamudu, yün, pamuk ve çeşitli madenler izlemektedir. Avusturya'dan ithal edilen ürünler ise; yünlü mamuller, şeker, giyim eşyaları, pamuklu tekstil ürünleri, kağıt-demir-çelik-tahta ürünleridir. Bu çalışmada, II. Meşrutiyet döneminde(1908-1918) Osmanlı Devleti ile Avusturya-Macaristan arasındaki ticaret incelenecektir. Bu dönem, Avusturya-Macaristan'ın Bosna-Hersek'i işgaline tepki olarak başlatılan Boykotaj ile gerilen ticari ilişkilerle başlamakta, Dünya Savaşı'nda aynı blokta yer alarak yakınlaşan ticari ilişkilerle sona ermektedir. Osmanlı Devleti'nin ithalat ve ihracatında Avusturya'nın yeri, alınan ve satılan ürünler, çıkış limanları Osmanlı Devleti'nin yayınladığı Ticaret-i Hariciye İstatistikleri(1324, 1325, 1326, 1327, 1329, 1333) ve Başbakanlık Osmanlı Arşivi belgeleri temel kaynak alınarak incelenecektir.
Keywords : Dış Ticaret, İthalat, İhracat, Boykotaj, Avusturya