Osmanlı Dönemi İrevan ve Nahçıvan bölgelerinin Ermeni Terörüne Maruz Kalmış Türk Kökenli Tarihi Toponimleri

Authors : Galibe HACIYEVA

Pages : 1961-2007

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı devrinin kaynakları çeşitli bölgelerde, ilkin meskunlaşan eski kavimlerin adını yansıtan coğrafi adların tarihini öğrenmek için çok değerli bilgiler vermektedir. XIV–XVIII. yüzyıllara ait Osmanlı kaynaklarında rasladığımız toponimlerin büyük bir grubunu etnonimlerden türemiş adlar yansıtmaktadır. Bu kaynaklarda Anadolu, Nahçıvan, İrevan Hanlığı (şimdiki Ermenistan) ve başka bölgelerde mevcut eski TÜRK etnonimlerinin adını yansıtan As//Az, Afşar,Alpaut, Kimmer//Gemerli, Uz, Tırkeş, Karakoyunlu, Mag, Çepni, Celayirli, Kıpçak, Tatar, Bayat, Bayandur, Halac, Kınık, Cağatay, Oğuz, Türkman, Kengerli, Sak, Çol//Çul//Sul, Karapapak ve başka bu gibi bir çok eski Türk kökenli etnotoponimlere rastlıyoruz. Bu etnotoponimlerin menşeyinin açıklanması Azerbaycan’dan ve Anadolu’dan toprak iddiasında bulunan Ermeni tarihçilerine verilen tutarlı tarihi cevaptır. Osmanlı kaynakları ve arşiv belgelerine dayalı olarak yapılan onomastik araştırmalar XVIII. Yüzyıldan sonra Ermeniler’in Anadolu, Nahçıvan, İrevan’a tarihi göçleri sonucunda bu alanlardaki eski Türk kökenli toponimlerin değiştirildiğini gösteriyor. Tarihi kaynaklar üzere yapılan araştırmalr ister Anadolu, isterse de eski Oğuz – Türk yurdu olan şimdiki Ermenistan’da çok sayıda eski Türk kökenli coğrafi adların (Büyük Karakilse – Gukark, Gorus-Goris, Karvansaray-İcevan, Zengibasar-Masis, Düzkent-Axuryan, Basarkeçer-Vardanes) değiştirilerek ermenileştirildiğini kanıtlıyor.
Keywords : Türk, Osmanlı, Anadolu, Nahçıvan, İrevan, etnotoponim, toponim, tarihi kaynak