Burun Üzerinden Gerçekleştirilen İkonoklazm Hareketi

Authors : Elvan ESER

Pages : 1492-1518

View : 19 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İkonoklazm hareketi insanlığın ilk tanrılarından beri bir mürtet beyanı olarak kullanıla gelmiştir. Ayrıca İkonoklazm hareketi’nin teolojik bir hadise olmasının yanı sıra siyasi bir boyutu da bulunmaktadır. Bir bakıma yeninin eskiyi veyahut da güçlünün güçsüzü alt etme şekli olarak maddi kültür unsurları üzerinde gerçekleştirilen tahribatla karşımıza çıkan İkonoklazm hareketi, beşerin yeni zuhur eden kutsalın ya da hâli hazırdaki iktidarın gücünün ardına gizlenerek eskiyi yıkma çabasına girişmesi eylemidir. Nihayetinde bu yıkım faaliyeti din ve iktidar gayeli pek çok yapıda karşılık bulmuştur. İktidar ve güç söz konusu olduğunda sembolik bir değer olarak ikonlardaki burun tasvirlerinin hedef alınarak tahrip edilmesi de son derece manidardır. Bu vesileyle çalışmanın amacı insanlık tarihi boyunca burun özelinde gerçekleştirilen İkonoklazm hareketi’nin sebeplerini tespit edebilmek ve temellerine inebilmektir. Verimli bir çalışma ortaya koyabilmek için dolaylı veya vasıtalı akıl yürütme metodunun yanı sıra yazı öncesi dönemden günümüze ulaşmış olan arkeolojik ve görsel malzemenin yanında ikincil kaynaklardan geniş bir literatür taraması yapılmıştır. Araştırmanın nihayetinde tarih boyunca evvel insandan günümüz topluluklarına kadar ikon burunları üzerine yapılan mana yüklemeleri, tespitler ve çıkarımlar aktarılmıştır. İncelemeler neticesinde ikonlar üzerine yerleştirilen veyahut da nakşedilen burnun sembolik olarak yüce bir değere haiz olduğu, farklı mekan ve dönemlerde farklı toplumlarda aynı mana değerine tekabül ettiği anlaşılmıştır.
Keywords : Sembolizm, İkonoklazm, Burun, Symbolism, Iconoclasm, Nose