İlhanlı Döneminde Tebriz ve Urmiye Çevresinde Doğu Hıristiyanlarının İlim ve Sanat Faaliyetleri

Authors : Dilara ALTAŞ

Pages : 71-81

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2023-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :İlhanlı döneminde Tebriz ve Urmiye’nin etkileşim halinde olduğu Merağa, Sultaniye gibi şehirlerde Doğu Hıristiyanları insert ignore into journalissuearticles values(Nesturiler, Ermeniler, Süryaniler);, nüfusun çoğunluğunu oluşturan Türk ve Müslüman halkla etkileşim içinde olmuştur. Bu durum bölgedeki ilmi faaliyetlere ve sanat anlayışına tesir etmiştir. Doğu Hristiyanları hem İncil ile ilgili ilimlerde ve İncil yazımında hem de dünyevi ilimlerde İlhanlı âlimlerinin düşünce dünyasından yararlanmışlardır. Özellikle Tebriz ve Urmiye’de inkişaf etmiş minyatür sanatının Ermenileri İncil tasvirleri ve bezemeleri konusunda etkilediğini söylemek mümkündür. Tebriz ve çevresindeki Ermeniler simyacılıkta da ilerlemişler, bu da kuyumculuk ve el sanatlarında Süryaniler gibi aktif olmalarını sağlamıştır. Ayrıca bölgedeki Süryani kiliseleri astronomi, tıp, tarih gibi ilimler üzerine çalışan Süryani âlimler için dini bir çatı görevi görmüştür. Doğu Hıristiyanlığının Süryaniler ve Ermenilerden sonra en önemli üçüncü kolu olan Nesturiler, Hz. İsa’ya bakış açıları bakımından diğer iki Hıristiyan topluluktan ayrılırlar. Etnik değil sadece mezhepsel bir kimlik olan Nesturilik, bilhassa Hülagu Han ve Abaka Han döneminde İlhanlılar tarafından korunmuştur. İlhanlı desteğinin etkisiyle Nesturiler tarih yazıcılığında ilerlemişlerdir. Tebriz ve çevresindeki Nesturiler büyük ölçüde Süryanilerden etkilenmişlerdir.
Keywords : Nesturi, Süryani, Ermeni, Tebriz, İlhanlı