XIII ve XIV. Yüzyıllarda Merağa ve Kahire’nin İlmî ve Kültürel Etkileşimi

Authors : Dilara Altaş

Pages : 731-741

View : 166 | Download : 223

Publication Date : 2023-08-25

Article Type : Research Paper

Abstract :XIII ve XIV. yüzyılda Türk-İslâm coğrafyasında hem siyasi hem de ilmî açıdan başkent niteliği taşıyan şehirlerin en önemlileri arasında Merağa ve Kahire yer almaktadır. XIV. yüzyıl başlarından itibaren Azerbaycan’da Tebriz’in önemi artmaya başlayıncaya kadar Merağa bölgede ilim merkezi olmuştur. Bilhassa Merağa Rasathanesi, Sultaniye ve Tebriz yakınlarındaki Şenb-i Gazan’ın kurulmasına kadar sadece Türk ve İslâm ülkelerini değil; aynı zamanda Bizans ve Avrupa’yı da etkilemiştir. Aynı dönemde Kahire Eyyubi ve Memlûk âlimlerinin hem dinî hem de müsbet ilimlerle geliştirdiği bir şehirdir. Özellikle hem Sünnî hem de Şiî din âlimlerinin toplandığı bir merkez olması yönüyle hadis, fıkıh, kelam gibi dini ilimlerin gelişmesinde büyük rol oynamıştır. Merağa’dan Kahire’ye giden Şafiî âlimler burada özellikle Şafii fıkhı üzerine çalışmalar yapmışlardır. Merağa ve sonrasında İlhanlı başkenti olan Tebriz’in Kahire ile olan etkileşimi mimari açıdan da büyük önem arz etmektedir. Şenb-i Gazan’dan Kahire’ye geçen mimarlar ve çini ustaları 14. yüzyılda Kahire’de önemli eserler inşa etmişlerdir. Merağa-Nahçıvan mimarlık ekolünün Kahire’ye taşınması Azerbaycan, Anadolu ve Mısır’daki Türk mimarisi arasında bütünlük oluşturmuştur.
Keywords : Merağa, Kahire, medrese, ilim