Çanakkale'de Erken Cumhuriyet Döneminde Mesleki Örgütlenmeler: Toplumsal Dönüşümün İzinde

Authors : Güneş Şahin

Pages : 1911-1928

Doi:10.46868/atdd.2024.787

View : 57 | Download : 81

Publication Date : 2024-11-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, Çanakkale’de Cumhuriyet’in ilan edilmesinin ardından teşkilatlanmaya başlayan mesleki örgütlenmelerin kuruluş amaçları, yapısı ve işleyişlerine odaklanmaktadır. Osmanlı klasik döneminden itibaren devletin bütünleştirici unsurlarından biri olarak tanımlayabileceğimiz ahilik ve lonca teşkilatlanması ile başlayan örgütlenme süreci, değişik formlarda cumhuriyet döneminde de devam etmiştir. Çanakkale ekonomisinin temelini oluşturan bağcılık ve üzümcülük, denizcilik iş kolları ve inşaat işçilerinin örgütlü yapısının incelendiği araştırma makalesinde, cumhuriyetin kazanımlarının nasıl bir toplumsal dönüşüme aracılık ettiği yerel düzeyde tartışılacaktır. Böylece ulus-devletin bütünleştirici bakış açısı ile örgütlerin toplumun hangi ihtiyaçlarını karşıladığı ve yerel ekonominin nasıl verimli hale getirilebileceği üzerine bir değerlendirme yapabilmek mümkün olacaktır. Mesleki örgütlenmeleri sınıfsal bir mücadelenin ürünü görmeyi reddederek toplumsal gelişmeyi dayanışma içinde tesis eden Kemalizm, idealize ettiği sistemde; dernekler, birlikler ya da cemiyetler aracılığı ile söz konusu dayanışmayı sağlamayı hedeflemiştir. Bu açıdan bakıldığında Kuzey Ege’de bir sahil kasabası görünümünde olan 1930’lu yıllar Çanakkale’sinde sosyo-ekonomik toplumsal yapıyı sağlıklı bir biçimde analiz edebilmek için mesleki örgütlenmelerin üyelik yapılarını, nasıl yönetildiklerini ve sorumluluklarını incelemek önemli görünmektedir.
Keywords : Erken Cumhuriyet Dönemi, Cemiyetler, Çanakkale, Mesleki Örgütlenmeler