Osmanlı İmparatorluğu'nda Hayvanat-ı Ehliye Vergisi (1903-1907) ve Bu Vergiye Gösterilen Tepkiler

Authors : Özgür Erbulut, Tevfik Evci

Pages : 2181-2206

Doi:10.46868/atdd.2024.699

View : 91 | Download : 138

Publication Date : 2024-09-22

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam coğrafyasında vergilendirme insanların inanç sistemlerine dayandırılmıştır. Bu vergilendirme usulü Müslüman olan Türklerde de uygulanmıştır ki bunu Osmanlı Devleti\'nde de görmekteyiz. Bunun yanında olağanüstü şartlarda çeşitli adlarla alınan vergiler de olmuştur. Bu vergilerden birisi de II. Abdülhamid’in son dönemlerinde ekonominin bozulmasıyla birlikte bütçeyi düzeltmek maksadıyla 1903 yılında yürürlüğe konulan “Hayvanat-ı Ehliye” vergisidir. Bu vergi halk tarafından pek iyi karşılanmamış ve çeşitli tepkilere yol açmıştır, çünkü geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlayan halka mevcut vergilere ek yeni bir yük getirmiştir. Halk mevcut vergileri ödemekte zorlanırken yeni bir verginin konulması onlar için katlanılması zor bir duruma yol açmıştır. Bu nedenlerle imparatorluğun çeşitli yerlerinde hayvanların sayımını engellemek, onları saklamak, yerleşim yerlerini terk etmek, sayım memurlarına silah çekmek ve verginin kaldırılması için kaza ve vilayet merkezlerinde toplanıp İstanbul’a verginin kaldırılması için telgraf çekmek gibi eylem ve davranışlar sergilemişlerdir. Neticede yürürlüğe konulan hayvanat-ı ehliyeden ne devlet ne de halk memnun olmuştur. Halk ekonomik sıkıntıya düşerken hükümette vergiden gelmesini umduğu bir vâridât elde edememiştir. Bu çalışma Osmanlı İmparatorluğu’nda Hayvanat-ı Ehliye vergisinin uygulanmasına ve yaratmış olduğu etkilere ışık tutacaktır.
Keywords : II Abdülhamid, Vergi, Talimat, Vergi Ayaklanmaları