İbrahim Yınal ve Siyasî Faaliyetleri

Authors : Anıl Ergüner, Muhammed İbrahim Yıldırım

Pages : 2373-2395

View : 205 | Download : 244

Publication Date : 2024-09-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Büyük Selçuklu Devleti’nin ilk hükümdarı Tuğrul Bey döneminde yapılan fetihler neticesinde devletin sınırları oldukça genişlemiştir. Bu dönemdeki fetih hareketlerinin en önemli simalarından biri Tuğrul Bey’in aynı anneden kardeşi İbrahim Yınal’dır. İbrahim Yınal, Selçuklular’ın Gaznelileri 1040 tarihli Dandanakan Savaşı’nda mağlup etmesiyle Tuğrul Bey’in emrine girmiş ve batı yönünde yapılan fetihlerde büyük katkılar sağlamıştır. İran coğrafyasında yaptığı fetihlerle büyük başarılar kazanan İbrahim Yınal, daha sonra Azerbaycan Valiliği’ne atanarak Anadolu’da faaliyetlerde bulunmuş ve burada da önemli askerî başarılar elde etmiştir. Tuğrul Bey, Anadolu harekâtından sonra İbrahim Yınal’dan fethettiği yerlerin teslim edilmesini istemiş, bu durum da İbrahim Yınal’ın isyan etmesine sebep olmuştur. Fakat İbrahim Yınal’ın isyanı güçlü bir orduya sahip olan Tuğrul Bey tarafından bastırılmıştır. Sultan, isyanına rağmen kardeşini affetmeyi tercih etmiştir. İsyanından sonra giriştiği faaliyetlerle yeni başarılar elde eden İbrahim Yınal, bir süre sonra ikinci defa isyan girişiminde bulunmuştur. Onun bu ikinci isyanı zorla da olsa bastırılmıştır. Ancak bu defa affedilmeyip idam edilmiştir. İbrahim Yınal, elde ettiği zaferleri ve isyan girişimleriyle Büyük Selçuklu Devleti tarihinin en önemli simalarından biri olmuştur. Dolayısıyla Tuğrul Bey döneminin aydınlatılması için İbrahim Yınal ve siyasî faaliyetlerinin incelenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada İbrahim Yınal ve siyasî faaliyetleri tarihî kaynaklar ışığında incelenerek Büyük Selçuklu Devleti’nin ilk döneminin aydınlatılmasına katkı sağlamak amaçlanmıştır.
Keywords : Oğuzlar, Büyük Selçuklu Devleti, İbrahim Yınal, Tuğrul Bey