‘AYRILIK KAYGISIYLA BAŞA ÇIKMADA 'İMAN' DENEYİMİ

Authors : Davut Ceylan

Pages : 81-98

View : 13 | Download : 12

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ayrılma, ayrılık ya da yalıtılmışlık duygusu Varoluşçu yaklaşım açısından insan varlığının temelinde olan bir duygu olarak kabul edilmekte olup Fromm’a göre insanın tüm kaygılarının temelinde bu duygu yer almaktadır. Bireyin kendindeki ölümlü varlığı fark etmesiyle daha net biçimde ortaya çıkan ayrılık duygusu, üstesinden gelmek için insanın hayat boyu aidiyet bağlamında çaba gösterdiği bir problem olup baş edilememesi durumunda insanı delilik noktasına getirebilmektedir. Bu bağlamda bir kısım hümanist psikologlar insanın varoluşsal yalıtılmışlığına çare olarak sevgiyi bir zorunluluk olarak görmüş ve insanın çevresiyle sevgi bağları temelinde bütünleşmesi ve kökleşmesi gerekliliğine dikkat çekmiştir. İnsan bu yolla özündeki yalnızlığını – kesin çözüm mümkün olmamakla beraber - kısmen hafifletmiş olur. Said Nursi de insana dair yaptığı tanımlamalarda Varoluşçu bir yaklaşım sergileyerek onu üstün donanımı yüksek düşünme kapasitesiyle dünyaya yalnız ve tek başına olarak gelmiş bir varlık olarak ifade etmektedir. Aynı zamanda bulunduğu zaman ve mekân düzleminde her birey duyguları aracılığıyla nesnelere yönelik ilişkiler kurmakla beraber içinde bulunduğu zaman akışı bu bağları kopararak insana ayrılık acısını yaşatmakta ve onu tek başına bırakmaktadır. Bu noktada Nursî insanın Allah ile kurduğu dinamik bir ilişki olan ‘iman deneyimi’ üzerinde durmakta ve iman eden insan (mümin) için -Allah’ın devamlılığı bağlamında- ayrılık ve ölümlerin zahirî olup hakikatte ölen ya da ayrılan her varlık daha üst bir hayat formuna geçmektedir. Bu nedenle ölüm ve ayrılık olgusuna dinî başa çıkma bağlamında yok oluş değil, daha üst bir varoluş olarak bakılmalıdır.
Keywords : Ayrılık, yalıtılmışlık, sevgi, varoluş, ölüm, iman dinî başa çıkma